Self-feeding time ได้เวลาหม่ำเองแล้วนะ

Self-feeding time ได้เวลาหม่ำเองแล้วนะ

ความสุขอย่างหนึ่งของคุณพ่อคุณแม่คือการได้เห็นลูกรักเจริญเติบโตและมีพัฒนาการที่สมวัย การที่ลูกสามารถตักอาหารกินเองได้ก็เป็นอีกหนึ่งพัฒนาการที่คุณพ่อคุณแม่เฝ้าติดตาม คำถามที่คุณพ่อคุณแม่มักจะถามเสมอคือ ควรจะสอนให้ลูกหยิบอาหารกินเองเมื่อไหร่ ลูกพร้อมจะใช้ช้อนตักอาหารกินเองเมื่อใด และ เมื่อไหร่ลูกจะสามารถใช้ช้อนตักอาหารกินเองได้โดยไม่ทำหกเลอะเทอะ วันนี้เรามีคำตอบมาให้ค่ะ

เจ้าตัวเล็กของคุณพร้อมที่จะกินอาหารเองเมื่อลูกสามารถนั่งตัวตรงได้...สามารถใช้มือและนิ้วหยิบจับอาหารได้ และ รู้จักใช้มือส่งอาหารเข้าปาก ซึ่งความสามารถต่างๆ เหล่านี้จะเริ่มขึ้นในช่วงอายุ 6 – 7 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่ลูกเริ่มอาหารเสริมมาได้ระยะหนึ่งแล้ว แต่ก่อนหน้านั้นเจ้าตัวเล็กก็เรียนรู้ที่จะใช้มือทั้งสองข้างประคองขวดนมดูดเองแล้ว  ในช่วงแรกที่ลูกเริ่มหยิบอาหารเข้าปาก เจ้าตัวเล็กจะใช้มือทั้งมือกำอาหารแล้วส่งเข้าปาก คุณพ่อคุณแม่จะได้ภาพเจ้าตัวเล็กมีอาหารเลอะเต็มแก้ม แถมเสื้อผ้าก็เลอะเทอะไปหมด แต่อย่าเพิ่งโกรธหรือห้ามลูกนะคะ เพราะลูกต้องการเวลาในการฝึกฝน ถ้าคุณกลัวเลอะเทอะ ลูกก็จะทำไม่ได้สักที นอกจากไม่ห้ามแล้ว คุณต้องคอยกระตุ้นให้ลูกหยิบอาหารกินเองด้วย เพราะเด็กบางคนจะเคยชินกับความสะดวกสบายที่มีคุณแม่คอยป้อนอาหารให้ จึงไม่สนใจที่จะหยิบอาหารกินเองสักเท่าไหร่

สิ่งที่คุณควรทำเพื่อกระตุ้นพัฒนาการการหยิบจับอาหาร คือ ให้ขนมปังแท่งหรือผักต้มที่หั่นเป็นแท่ง ซึ่งเราเรียกว่า finger food มาให้ลูกถือกินเอง แรกๆ ลูกก็จะใช้มือกำขนมปังแท่งที่คุณยื่นให้ แต่ต่อไปเจ้าตัวเล็กจะเริ่มเรียนรู้ที่จะใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ในการหยิบอาหารแท่ง จากอาหารแท่ง ลูกก็จะสามารถใช้นิ้วสองนิ้วนั้นหยิบอาหารที่เป็นชิ้นเล็กๆ ได้ เช่น ผลไม้ที่หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ หรือแม้แต่เมล็ดลูกเกิด แต่คุณพ่อคุณแม่ก็ต้องคอยดูแลอย่างใกล้ชิด เพราะอาหารอาจติดคอ ทำให้ลูกสำลักและติดคอจนเกิดอันตรายได้ค่ะ

เมื่อลูกเริ่มคุ้นเคยกับการใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้หยิบอาหารเข้าปากแล้ว คราวนี้คุณก็สามารถเริ่มสอนให้ลูกรู้จักใช้ช้อนตักอาหารกินเองได้ แต่อย่าเพิ่งคาดหวังว่าเจ้าตัวเล็กจะสามารถตักอาหารเข้าปากได้อย่างง่ายดายนะคะ อย่าลืมว่าเวลาที่ลูกหยิบอาหารที่เป็นแท่งเข้าปากนั้นลูกถือเป็นแนวตั้ง ฉะนั้นเจ้าตัวเล็กก็จะถือช้อนเข้าปากในแนวตั้งเหมือนกัน ไม่ต้องบอกก็รู้ว่าอาหารจะต้องหกเลอะเทอะเต็มไปหมด แต่คุณก็ต้องยอมให้เป็นแบบนั้นไปก่อนนะคะ เพื่อให้ลูกได้ฝึก แรกๆ คุณแม่อาจจะต้องจับมือของลูกให้จับช้อนแล้วป้อนเข้าปาก หรือคุณแม่อาจจะใช้ช้อนตักอาหารเข้าปากตนเองให้ลูกดูเป็นตัวอย่างด้วยก็ได้ ทำให้ดูซ้ำๆ บวกกับการที่เจ้าตัวเล็กได้ฝึกฝนบ่อยๆ ไม่ช้าลูกจะสามารถทำได้ดีขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งกว่าที่เจ้าตัวเล็กจะสามารถใช้ช้อนตักอาหาร โดยไม่หกเลอะเทอะมากก็เมื่ออายุ 1 ขวบ ไปแล้วค่ะ นอกจากนั้นในช่วงที่ลูกเริ่มใช้ช้อนตักอาหารกินเอง คุณแม่ควรฝึกให้ลูกรู้จักดื่มน้ำและนมจากถ้วยด้วย ซึ่งนอกจากจะเป็นการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ใหม่ๆ แล้ว ยังเป็นการฝึกให้ลูกเลิกดูดนมขวดอีกด้วยค่ะ

ช่วงอายุตั้งแต่ 1 ขวบ เป็นต้นไป ลูกจะเริ่มสนใจว่าสมาชิกคนอื่นๆ ในบ้านกินอะไรกัน เจ้าตัวเล็กก็อยากจะกินบ้าง ช่วงนี้คุณควรให้ลูกได้นั่งร่วมโต๊ะอาหารกับสมาชิกในบ้าน และให้อาหารที่เหมือนๆ กับคนอื่น เพียงแต่อาจจะต้องบดให้หยาบๆ ก่อนที่จะให้ลูกกิน การให้เจ้าตัวเล็กได้นั่งร่วมโต๊ะกับทุกคนจะช่วยให้ลูกเรียนรู้มารยาทบนโต๊ะอาหาร รวมทั้งได้เรียนรู้วิธีการรับประทานอาหารที่ถูกต้องด้วย

สำหรับเจ้าตัวเล็กบ้านไหนที่ยังติดใจให้คุณแม่ป้อนอาหารให้และติดการกินนมจากขวด คุณแม่ก็ต้องหาวิธีจูงใจให้ลูกหันมาสนใจการตักอาหารกินเองและดื่มน้ำจากแก้ว แต่อย่าใช้วิธีบังคับนะคะ เพราะจะยิ่งทำให้ลูกต่อต้านมากขึ้น  คุณอาจจะใช้วิธีพาลูกไปซื้อจาน ชาม ช้อน และ แก้วน้ำ สำหรับลูกโดยเฉพาะ โดยให้ลูกเลือกเอง เขาจะได้อยากใช้สิ่งของเหล่านั้น  การเล่านิทานให้ลูกฟัง หรือ ให้พี่ๆ ทำเป็นตัวอย่างให้ดูก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยจูงใจเจ้าตัวเล็กได้ และเมื่อลูกสามารถตักอาหารกินเองได้และยอมดื่มน้ำจากแก้ว คุรแม่ก็ควรเอ่ยคำชมลูกบ้างเพื่อให้เขามีความรู้สึกที่ดีและอยากจะทำอีก

การเรียนรู้ของลูกในด้านต่างๆ นั้นมีการพัฒนาขึ้นทุกวัน แต่ก็อยู่ที่คุณพ่อคุณแม่ด้วยว่าเข้าใจในพัฒนาการแต่ละด้านของลูกมากแค่ไหน และส่งเสริมอย่างถูกต้องหรือไม่ เพราะฉะนั้นคุณควรศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับพัฒนาการการเรียนรู้ของลูกเอาไว้ จะได้ส่งเสริมอย่างถูกต้องและถูกเวลา เพื่อพัฒนาการที่สมวัยของเจ้าตัวน้อยค่ะ

Do you know?

มีการศึกษาพบว่าในช่วงอายุ 11 เดือน ทารกจะแสดงให้เห็นว่าเขาถนัดซ้ายหรือถนัดขวา โดยเจ้าตัวเล็กจะใช้มือข้างที่ถนัดหยิบอาหารเข้าปาก รวมถึงจับช้อนตักอาหาร แต่ความถนัดในการใช้มือข้างใดข้างหนึ่งจะปรากฏชัดเจนเมื่อเจ้าตัวเล็กมีอายุได้ 3 ขวบ