ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์

สังคมผู้สูงวัย

ตลอดระยะเวลาหลายสหัสวรรษ มนุษย์ได้ก้าวข้ามขีดจำกัดของตัวเองมากมาย ไม่ว่าการดำรงชีวิต การคมนาคม เทคโนโลยี หรือแม้แต่ในวงการแพทย์เอง แต่มีสิ่งเดียวที่ไม่ว่าจะพยายามก้าวข้ามแค่ไหน มนุษย์ก็ไม่สามารถทำได้ นั่นก็คือ “อายุ”

สัญญาณหลัก ที่บ่งบอกว่าคนคนหนึ่งเริ่มสูงวัยแล้วก็คือรอยเหี่ยวย่นของผิวหนัง อวัยวะภายนอกที่ปกคลุมร่างกาย สัญลักษณ์ของความสวยงาม การแบ่งเชื้อชาติหรือเผ่าพันธุ์ ซึ่งปัจจุบันวงการแพทย์สามารถตอบโจทย์นี้ด้วยเวชกรรม หรือศัลยกรรมเพื่อความงามไปแล้ว แต่สิ่งที่แฝงมากับอายุที่เพิ่มมากขึ้นหาใช่แค่รอยเหี่ยวย่นของผิวพรรณเท่านั้น อวัยวะต่างๆ ภายในร่างกายล้วนแต่เสื่อมสมรรถภาพไปด้วย โดยที่อาจจะมีหรือไม่มีอาการก็ได้ ทุกอวัยวะจะเสื่อมลงตามกาลเวลา ไล่ตั้งแต่หัวจรดเท้า ได้แก่ สมอง ดวงตา จมูก หู ฟัน หัวใจ หลอดเลือด กระเพาะอาหาร ลำไส้ กระเพาะปัสสาวะ กระดูกและข้อ เป็นต้น

ถ้าจะให้ลงรายละเอียดคงต้องใช้เวลาสักครึ่งค่อนวันถึงจะอธิบายหมด แต่จะเล่าฟังคร่าวๆ ว่าเมื่อผู้อ่านอายุมากขึ้นจะต้องพบกับปัญหาอะไรบ้าง เช่น อาการหลงๆ ลืมๆ จากสมองที่เสื่อมลง อาจจะสูญเสียการคิดวิเคราะห์เหตุผลไป ดวงตาฝ้าฟางจากต้อกระจก ต้อหิน ต้อเนื้อ การได้ยินลดลง หูตึง วิงเวียนศีรษะจากน้ำในหูไม่เท่ากัน ฟันหลุดต้องใส่ฟันปลอม ท้องอืดบ่อยจากการย่อยอาหารของกระเพาะลดลง เหนื่อยง่ายจากหัวใจโต เจ็บหน้าอกจากหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (ถ้าใครมีอาการนี้ควรรีบไปโรงพยาบาลทันทีนะครับ) ความดันโลหิตสูง ท้องผูกขับถ่ายลำบาก ปัสสาวะบ่อยจากเบาหวาน หรือกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ปัสสาวะอุจจาระเล็ดจากกล้ามเนื้อหูรูดไม่ดี หรือแม้แต่ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อจากความไม่สมดุลของแร่ธาตุในร่างกาย รวมถึงปวดตามข้อจากข้อเข่าเสื่อม

หลายท่านอาจจะคิดว่าแก่แล้วไม่มีอะไรดี มิหนำซ้ำยังเป็นภาระให้ลูกหลานต้องดูแล แต่ที่จริงแล้วความเจนโลกนับเป็นประสบการณ์ชีวิตที่ดีที่อาจจะมีประโยชน์ต่อคนรุ่นหลัง ความอาวุโสทำให้ได้รับความเคารพจากลูกหลาน เป็นศูนย์รวมจิตใจของทุกคนในครอบครัว สำหรับผู้อ่านที่มีญาติผู้ใหญ่ที่ต้องดูแลที่บ้าน การดูแลท่านก็เหมือนกับการได้ตอบแทนบุญคุณ รวมทั้งเป็นการส่งเสริมการทำกิจกรรมร่วมกัน ก่อเกิดความผูกพันมากขึ้น บางคนอาจจะเคอะเขินที่จะเริ่มทำบางอย่างเพื่อตอบแทน ถึงแม้จะไม่ได้ยิ่งใหญ่อะไรมากมาย แต่เชื่อเถอะครับ ท่านมีความรู้สึกอยู่ในใจลึกๆ ทั้งนั้นแหละ การกระทำเพียงเล็กน้อย อาจจะทำให้หัวใจที่เงียบเหงาของพวกท่านพองโตเหมือนตอนหนุ่มสาวอีกก็ได้

ในอีกประมาณ 4 ปีข้างหน้า ประเทศไทยจะเข้าสู่ “สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์” โดยจะมีประชากรผู้สูงอายุถึง 20% ของจำนวนประชากรทั้งประเทศ การเตรียมตัวเตรียมใจ เตรียวความรู้ในการรับมือและเข้าใจธรรมชาติ ของผู้สูงอายุจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง

นพ.กรวีร์ ตั้งเอกชัย

แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป