อาการริมฝีปากแห้งแตกเกิดจากสาเหตุ

อาการริมฝีปากแห้งแตกเกิดจากสาเหตุ

ปากแตก

ริมฝีปากนับเป็นส่วนประกอบสำคัญบนใบหน้าทีช่วยเสริมบุคลิกของเราให้น่ามองมากยิ่งขึ้น ดังนั้นเมื่อริมฝีปากมีปัญหาจึงเป็นเรื่องที่รบกวนจิตใจของใครหลายคน ปัญหาของริมฝีปากที่พบบ่อยเห็นทีจะหนีไม่พ้น “ริมฝีปากแห้งแตก ลอกเป็นขุย” โดยเฉพาะช่วงฤดูหนาว อากาศแห้งและเย็น ทำให้ร่างกายขาดความชุ่มชื้น ริมฝีปากจึงมักแห่งแตกเป็นขุยได้ง่าย ผู้เขียนจึงขอหยิบยกปัญหาต่างๆ และวิธีการดูแลริมฝีปากมาฝากกัน

ทำไมริมฝีปากแตก?

อาการริมฝีปากแห้งแตกเกิดจากสาเหตุต่างๆ ได้มากมาย เช่น

• สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง เช่น อากาศหนาวจัด ทำให้ริมฝีปากสูญเสียความชุ่มชื้น เกิดการลอกเป็นขุย

• แพ้เครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก เช่น ลิปสติก ยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก

• แพ้อาหารและผลไม้บางชนิด การแพ้อาหารหรือผลไม้เมื่อสัมผัสบริเวณฝีปาก อาจก่อให้เกิดการแพ้แบบลมพิษเฉพาะที่ และเมื่อเป็นเรื้อรังริมฝีปากจะแห้งแตกเป็นขุยได้เช่นกัน โดยในผลไม้อาจแพ้ยางหรือแพ้น้ำมันหอมระเหย เช่น น้ำมันสะระแหน่ น้ำมันจากผิวส้ม มะม่วง สับปะรด ถั่วลิสง เป็นต้น

• แพ้แสงแดด มักพบบริเวณริมฝีปากล่าง ซึ่งเกิดเนื่องจากการถูกแสงแดดนาน

• การสบฟันที่ผิดปกติ อาจทำให้เกิดมีผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมุมปากทั้ง 2 ข้างได้

• การเลียปาก เนื่องจากในน้ำลายมีเอนไซม์ที่ทำให้ริมฝีปากเสียความชุ่มชื่น เป็นสาเหตุทำให้ริมฝีปากแห้งลอกได้

• โรคผิวหนังบางชนิด เช่น โรคพุ่มพวง โรคผิวหนังอักเสบ ทำให้เกิดผื่นผิวหนังบริเวณริมฝีปากได้เช่นกัน พวกนี้มักมีผื่นผิวหนังบริเวณส่วนอื่นของร่างกายร่วมด้วย

ลิปสติกก่อปัญหาให้ริมฝีปากจริงหรือ?

อันที่จริงการแพ้ลิปสติก มักเกิดจากการแพ้น้ำหอม สี รวมถึงสารกันบูด ลาโนลิน กรดวิตามินเอ โดยอาการแพ้สามารถสังเกตได้จากอาการมีขุยคันเป็นๆ หายๆ พบได้ทั้งบริเวณริมฝีปากบนและริมฝีปากล่าง แต่ในกรณีที่มีอาการแพ้มากอาจเกิดเป็นลักษณะริมฝีปากอักเสบบวม หรือหายใจไม่ออก

เมื่อมีอาการแพ้ต้องหยุดใช้ลิปสติกแท่งนั้นทันที แล้วเปลี่ยนผลิตภัณฑ์ หากทราบว่าตัวเองแพ้สารชนิดใดในลิปสติกแล้ว ก่อนซื้อลิปสติกก็ควรอ่านฉลากส่วนผสมข้างกล่องก่อน เพื่อป้องกันการซื้อลิปสติกซึ่งมีสารแพ้ซ้ำ อย่างไรก็ตามการแพ้ลิปสติกจะพบรอยผื่นเฉพาะบริเวณริมฝีปากที่ทาเท่านั้น ถ้าผื่นลามออกนอกริมฝีปาก มักเป็นจากสาเหตุอื่นมากกว่าการแพ้ลิปสติก

การเลือกลิปสติกควรเลือกลิปสติกที่มีเนื้อเรียบ ให้ความชุ่มชื้น และความมันพอเหมาะ เนื้อไม่แตกร่วน หรือแข็งเป็นก้อน คงสภาพทั้งขณะที่เก็บไว้และในขณะใช้งาน ทนต่อสภาวะต่างๆ ได้ดี หลอมละลายได้ทันทีเมื่อสัมผัสกับริมฝีปาก ไม่มีอันตรายต่อผิวหนังให้สีติดทน แต่สามารถล้างออกได้ง่ายเมื่อต้องการ และไม่มีกลิ่นเหม็นหืน เป็นต้น

แก้ไขได้อย่างไร ?

การรักษาปัญหาปากแห้ง แตก เป็นขุย คือ การดื่มน้ำสะอาดโดยดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว หลีกเลี่ยงการเลียปาก หมั่นใช้ผลิตภัณฑ์เพิ่มความชุ่มชื้นแก่ริมฝีปาก สิ่งสำคัญที่สุดคือ หาทางหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ เนื่องจากสารเคมีในชีวิตประจำวัน แสงแดด มลภาวะ ต่างก่อให้เกิดปัญหาบริเวณริมฝีปากได้ การหลีกเลี่ยงสารเหล่านี้ จึงเป็นการรักษาและป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นกับริมฝีปากได้ดีที่สุด หากไม่แน่ใจว่ามีอาการแพ้จริงหรือไม่ อาจทำการทดสอบโดยปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ เมื่อทราบสาเหตุแล้วควรจะป้องกัน และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด

พญ.กุลวิภาภัสร์ จาตุรพิศานุกูล

แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป