วิธีรับมือเมื่อพบผู้มีอาการชัก

วิธีรับมือเมื่อพบผู้มีอาการชัก

อาการชักเกิดจากความผิดปกติของระบบประสาท ซึ่งเกิดจากการที่เซลล์สมองของมนุษย์ปลดปล่อยคลื่นไฟฟ้าออกมาในปริมาณที่มากเกินไป ส่งผลให้ระบบควบคุมการตอบสนองของสมองทำงานผิดปกติ  เป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศ ทุกวัย  และเกิดได้จากหลายสาเหตุ

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นสำหรับผู้ที่มีอาการชักเป็นสิ่งสำคัญ เพราะหลายครั้งการให้ความช่วยเหลือที่ผิดวิธีและรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ทำให้ผู้ป่วยหรือตนเองได้รับบาดเจ็บอย่างไม่ได้ตั้งใจ และจบท้ายด้วยการทำให้สถานการณ์ทุกอย่างแย่ลง

สิ่งที่ควรทำเมื่อพบคนมีอาการชัก

สิ่งที่ควรทำเมื่อพบคนมีอาการชัก อันดับแรก คือ ตั้งสติ เพราะภาพของอาการชักมักจะน่ากลัวและน่าตกใจ ผู้ให้ความช่วยเหลือจึงต้องมีสติอยู่ตลอดเวลา จากนั้นหาผ้าหรือหมอนมารองใต้ศีรษะของผู้ป่วย เพื่อป้องกันการบาดเจ็บของศีรษะ นำสิ่งของต่างๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยออกจากตัว นำตัวผู้ป่วยมาอยู่ในที่โล่งและปลอดภัย จัดให้อยู่ในท่านอนตะแคง อย่าปล่อยให้ผู้ป่วยอยู่ลำพังคนเดียว ควรมีคนอยู่ดูอาการตลอดเวลา สังเกตอาการและลักษณะของอาการชัก เช่น มีแขนขากระตุกหรือเป็นเพียงอาการเกร็ง มีปัสสาวะหรืออุจจาระราดร่วมด้วยหรือไม่ รวมถึงระยะเวลาที่แสดงอาการ

เพราะข้อมูลเหล่านี้จะเป็นข้อมูลสำคัญที่เป็นประโยชน์ต่อการรักษา อาจใช้โทรศัพท์ถ่ายวีดีโอเก็บไว้เป็นข้อมูลสำหรับแพทย์ เพื่อใช้ในการวินิจฉัยภายหลัง และโทรขอความช่วยเหลือที่หมายเลข 1669 หรือนำส่งสถานพยาบาลใกล้เคียง

สิ่งที่ไม่ควรทำเมื่อพบคนมีอาการชัก

สิ่งที่ไม่ควรทำ คือ มัดหรือการพันธนาการตัวผู้ป่วย เพราะอาจจะทำให้ผู้ป่วยหรือตนเองได้รับบาดเจ็บ ไม่ควรนำสิ่งของยัดไว้ในปาก เพื่อป้องกันการกัดลิ้น (เป็นความเชื่อที่ผิดและพบได้บ่อยมาก) การทำเช่นนี้เป็นการเพิ่มความเสี่ยงที่ผู้ป่วยจะได้รับอาการบาดเจ็บ และอาจทำให้ผู้ป่วยสำลักจนสิ่งของเข้าไปอุดกั้นทางเดินหายใจได้

อาการชักส่วนใหญ่เกิดขึ้นและสามารถหายเองได้ในระยะเวลาสั้นๆ โดยไม่ต้องได้รับการรักษาใดๆ แต่อย่างไรก็ตามการปฐมพยาบาลที่ถูกวิธียังคงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการชัก ที่กล่าวมาข้างต้นนี้เป็นการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ที่ทุกคนสามารถทำได้ ดังนั้นหากคุณพบเห็นผู้ที่มีอาการชักก็อย่าลังเลใจที่จะเข้าไปให้ความช่วยเหลืออย่างถูกวิธี

นพ.กรณ์ ตริยางกูรศรี