
© 2017 Copyright - Haijai.com
ข้าว กินดีมีประโยชน์ (Rice)
ข้าว อาหารหลักที่คนไทยคุ้นเคย และอยู่คู่กับคนไทยมานานแสนนาน เป็นธัญพืชสำคัญในด้านโภชนาการและพลังงานในการดำรงชีวิตของมนุษย์ การปลูกข้าวนั้น เกิดขึ้นควบคู่กับวัฒนธรรมไทยมากว่า 5,500 ปีมาแล้ว เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินคำว่า “ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว” แล้วชวนให้นึกย้อนไปถึงความเป็นประเทศเกษตรกรรมของประเทศไทย ที่มีทุ่งนาเขียวขจีอันอุดมสมบูรณ์ รวมไปถึงการได้รับรสสัมผัสนุ่มๆ จากข้าวที่หุงเสร็จใหม่ ควันกรุ่นๆ และกลิ่นหอมอ่อนๆ ของข้าว ก็ชวนให้เราเคลิบเคลิ้ม อร่อยเพลินกับมื้ออาหารมื้อนั้นได้เป็นอย่างดี
คุณประโยชน์ของข้าว
ทุกวันนี้เรามัวแต่มองหากับข้าวอร่อยๆ ที่เราจะรับประทานกันมากกว่าการเลือกที่จะ มองหาข้าวที่มีประโยชน์กับร่างกายของเรากันอยู่หรือไม่ ข้าว ไม่ได้มีแต่เพียงคนไทยที่นิยมรับประทาน หากแต่ข้าวยังถือเป็นอาหารหลักของประชากรโลกเลยก็ว่าได้ เพียงแต่ข้าวที่รับประทานในแต่ละพื้นที่ อาจมีเพียงแต่ความแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับชนิดและสายพันธุ์ของข้าวที่นิยมรับประทานกันในแต่ละท้องถิ่นนั้น
แต่ไม่ว่าจะปลูกข้าวที่ไหนในโลก ทั้งหมดก็ล้วนแล้วเป็นธัญพืชที่เรียกว่าข้าว ที่มีคุณค่าและคุณประโยชน์มากมาย มาดูกันว่า ข้าวเม็ดเล็กๆ ที่เรารับประทานกันจะทรงคุณค่าทางโภชนาการมากน้อยเพียงใด เพราะการเลือกรับประทานข้าวก็สำคัญไม่น้อยไปกว่า กับการเลือกชนิดของกับข้าวเลยนะคะ
คุณค่าทางโภชนาการต่อข้าวขาวดิบ 100 กรัม
• พลังงานทั้งหมด 365 กิโลแคลอรี
• คาร์โบไฮเดรต 80 กรัม
• น้ำตาล 0.12 กรัม
• เส้นใย 1.3 กรัม
• ไขมัน 0.66 กรัม
• โปรตีน 7.3 กรัม
ข้าวเจ้า (ข้าวขาว)
เป็นข้าวที่ปลูกกันโดยทั่วไป เป็นที่นิยมรับประทาน โดยเฉพาะในแถบภาคกลาง ข้าวเจ้าจะมีลักษณะเนื้อเป็นเมล็ดขาว เมื่อหุงแล้วจะมีความร่วน ปัจจุบันมีการผสมพันธุ์ข้าวเจ้ากับข้าวชนิดอื่นๆ แตกแขนงออกมาเป็นข้าวเจ้าอีกหลายสายพันธุ์ อาทิ ข้าวเจ้าพันธุ์ กข45, ข้าวเจ้าพันธุ์ กข47 ข้าวเจ้าพันธุ์ ช่อลุง 97 ข้าวเจ้าพันธุ์ ไข่มดริ้น 3 เป็นต้น
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
ข้าวเจ้าจะถูกขัดสีไปค่อนข้างมาก โดยจมูกข้าวและเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวที่มี ประโยชน์จะลดน้อยลงไป คงเหลือไว้แต่คาร์โบไฮเดรตที่ได้รับจากแป้งล้วนๆ
ข้าวหอมมะลิ
เป็นสายพันธุ์ข้าวที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย นิยมปลูกและบริโภคกันอย่างแพร่หลาย คือ พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 และ พันธุ์ กข.15 การรักษาความหอมของข้าว ต้องเริ่มต้นตั้งแต่การเก็บเกี่ยว การเก็บรักษาข้าวเปลือก การสีข้าว และการเก็บรักษาข้าวภายหลังจากการสี นอกจากนี้ข้าวหอมมะลิยังถือเป็นสุดยอดพันธุ์ข้าว ที่เป็นสินค้าส่งออกจนเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก โดยเฉพาะเอกลักษณ์ของข้าวหอมมะลิที่เป็นข้าวที่มีกลิ่นหอมในตัวเองโดยธรรมชาติ เมื่อหุงสุก เวลารับประทานข้าว จะมีความนุ่มหอม อร่อยมากกว่าข้าวชนิดอื่นๆ
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
ข้าวหอมมะลิอุดมด้วยสารอาหารนานาชนิด ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย โดยมีคาร์โบไฮเดรตสูงถึง 71-77% รองลงมาคือโปรตีน 5-8% ซึ่งทำหน้าที่ให้พลังงานแก่ร่างกาย และยังมีวิตามินบี 1 ช่วยป้องกันโรคเหน็บชา และวิตามินบี 2 ที่ช่วยป้องกันโรคปากนกกระจอก
ข้าวกล้อง
เป็นข้าวที่สีเอาเปลือก (หรือแกลบ) ออก โดยที่ยังคงมีจมูกข้าวหรือเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวอยู่ เมล็ดขาวมีสีน้ำตาลอ่อน ซึ่งจมูกข้าวหรือเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวที่ยังคงมีอยู่นั้น เป็นส่วนสำคัญที่มีคุณค่าและคุณประโยชน์ทางโภชนาการค่อนข้างสูง บางคนเรียกว่าข้าวซ้อมมือ หรือข้าวแดง เนื่องจากในสมัยโบราณชาวบ้านจะใช้วิธีตำข้าว เพื่อไว้สำหรับรับประทานกันเอง ต่างจากในปัจจุบันที่ใช้วิธีการเข้าโรงสี เพื่อเอาปเปลือกออกแทน
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
ข้าวกล้องมีคุณค่าจากโปรตีน เส้นใยอาหารป้องกันท้องผูก ไนอะซีนรักษาผิวหนัง และระบบประสาท ธาตุเหล็กและทองแดงช่วยสร้างเม็ดโลหิต ป้องกันโลหิตจาง เสริมสร้างส่วนที่สึกหรอ มีวิตามินบีรวมช่วยป้องกันและบรรเทาอาการอ่อนเพลีย มีวิตามินบี 1 บี 2 ช่วยป้องกันโรคเหน็บชา และโรคปากนกกระจอกได้ มีฟอสฟอรัสและแคลเซียม ช่วยในการเจริญเติบโตของกระดูกและฟัน ทำให้กระดูกแข็งแรง ทำให้ไม่เป็นตะคริว
นอกจากนี้ยังได้ประโยชน์จากไขมัน เนื่องจากไขมันในข้าวกล้อง เป็นไขมันดี ไม่มีคอเลสเตอรอล และมีไนอะซีน ที่ช่วยในเรื่องของระบบผิวหนังและเส้นประสาท เพราะหากขาดไนอะซีน จะมีอาการท้องเสียและโรคผิวหนังอื่นๆ ตามมาได้
ข้าวกล้องหอมนิล
ข้าวกล้องหอมนิลหรือข้าวก่ำ จัดเป็นข้าวกล้องชนิดหนึ่งที่ถือเป็นอาหารเพื่อสุขภาพชั้นดี มีโปรตีน กรดอะมิโนสำคัญต่างๆ รวมถึงคาร์โบไฮเดรตชนิดเชิงซ้อน (ชนิดดี) เป็นข้าวที่มีลักษณะของเมล็ดข้าวที่เรียวยาว เมล็ดมีสีม่วงเข้มจนเกือบดำ อันเนื่องมาจากสายพันธุ์ของข้าว การขัดสีที่ยังคงเหลือเยื่อหุ้มเมล็ด และจมูกข้าว ทำให้ข้าวกล้องหอมนิลยังคงคุณค่าทางอาหารที่ครบสมบูรณ์ มีประโยชน์ต่อสุขภาพเมื่อหุงสุก จะโดดเด่นเรื่องความหอม นุ่มรับประทานง่าย
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
มีใยอาหารสูง จึงช่วยลดคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีในเลือด ลดความเสี่ยงไขมันในเลือด โรคหลอดเลือด โรคหัวใจ และเบาหวาน ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี นอกจากนี้ยังมีซีลีเนียม ซึ่งช่วยในการจับสารพิษและวิตามินอี ที่ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ ช่วยให้ผิวพรรณสดใสไม่เหี่ยวย่นง่าย คุณค่าทางอาหารของข้าวกล้องหอมนิล ประกอบไปด้วย วิตามินบี1 บี2 บีรวม และวิตามินอี ธาตุเหล็ก สังกะสี ทองแดง แคลเซียม โพแทสเสียม โดยเฉพาะธาตุเหล็กจะสูงกว่าข้าวกล้องทั่วไป ถึง 30 เท่า มีคุณสมบัติสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดง อีกทั้งธาตุเหล็กยังมีความจำเป็นต่อการพัฒนาสมองของเด็ก มีผลต่อระดับสติปัญญา ป้องกันภาวะโลหิตจาง รวมทั้งเสริมภูมิคุ้มกัน มีไฟเบอร์สูง ช่วยในการขับถ่าย มีสารต้านอนุมูลอิสระ (ANTI-OXIDANT) สูง มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคมะเร็ง เหมาะกับการรับประทานเพื่อสุขภาพ หากรับประทานเป็นประจำ สามารถเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายได้
ข้าวกล้องงอก
คือ ข้างกล้องที่เอาเปลือกออก แต่ยังเหลือจมูกข้าวและเนื้อเยื่อหุ้มข้าว ส่วนที่จะงอกได้ คือ ส่วนจมูกข้าว และต้องเป็นข้าวกล้องเท่านั้น เนื่องจากข้าวกล้องยังมีส่วนที่ยังไม่ได้สีเอาจมูกข้าวออกไปเหมือนกับข้าวเจ้า
วิธีการทำข้าวกล้องงอก คือ นำข้าวกล้องที่เราต้องเพาะไปแช่น้ำสะอาด ทิ้งไว้เป็นเวลา 1 คืน พอเช้าก็เทน้ำทิ้ง แล้วเอาผ้าสะอาดที่ชุบน้ำพอเปียกชื้นมาห่อข้าวนั้นไว้พออุ่นๆ จากนั้นตอนเย็นก็มาเปิดดู ถ้าข้าวงอก ก็จะมีตุ่มสีขาวๆ นูนขึ้นมา นั่นแสดงว่าเพาะขึ้น และช่วงเวลาที่เหมาะกับการนำข้าวมาหุงก็คือ ช่วงที่ข้าวงอกขึ้นมาประมาณ 1 มิลลิเมตร
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
มีสารกาบา GABA สูงกว่าข้างกล้องธรรมดา ถึง 15 เท่า ช่วยป้องกันโรคอัลไซเมอร์ ป้องกันความจำเสื่อม ช่วยให้ผ่อนคลายหลับสบาย เนื่องจากสารกาบาเป็นสารสื่อประสาท ทำให้ลดความกังวลและคลายเครียด นอกจากนี้ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระกลุ่มฟิโนลิค ช่วยยับยั้งการเกิดฝ้า และชะลอความแก่ มีวิตามินอี ลดการเหี่ยวย่นของผิวพรรณ มีสารออริซานอล ช่วยลดอาการผิดปกติของคนวัยทอง ช่วยควบคุมระดับฮอร์โมน มีใยอาหารที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ลดอาการท้องผูก และป้องกันมะเร็งลำไส้
ข้าวไรซ์เบอร์รี่
ข้าวไรซ์เบอร์รี่ (Riceberry) เป็นผลงานการปรับปรุงพันธุ์จากศูนย์วิทยาศาสตร์ข้าว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ถือว่าเป็นข้าวที่ถือกำเนิดใหม่ เป็นการผสมข้ามพันธุ์ระหว่าง ข้าวเจ้าหอมนิล ซึ่งเป็นพันธุ์พ่อ กับข้าวขาวดอกมะลิ 105 ซึ่งเป็นพันธุ์แม่ โดยข้าวไรซ์เบอร์รี่ จะเป็นข้าวเจ้าที่มีสีม่วงเข้ม ซึ่งเป็นสารประกอบในกลุ่ม Flavonoid ที่เรียกว่าแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ที่ทำหน้าที่ในการต่อต้านอนุมูลอิสระ ทำให้กลไกร่างกายมีการทำงานที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น รูปร่างเมล็ดเรียวยาว สามารถปลูกได้ตลอดทั้งปี
ประโยชน์ที่ได้จากการรับประทาน
คุณสมบัติเด่นทางด้านโภชนาการของข้าวไรซ์เบอร์รี่ คือ มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ได้แก่ เบต้าแคโรทีน แกมมาโอไรซานอล วิตามินอี แทนนิน สังกะสี และโฟเลตสูง มีดัชนีน้ำตาลต่ำ-ปานกลาง นอกจากนี้เส้นใยอาหาร (Fiber) ที่มีอยู่มากในข้าวกล้องไรซ์เบอร์รี่ ช่วยลดระดับไขมันและคอเลสเตอรอล ป้องกันโรคหัวใจ ควบคุมน้ำหนัก และระบบขับถ่ายอีกด้วย
(Some images used under license from Shutterstock.com.)