สร้างเสริมสมรรถภาพ ด้วยการนอนที่เหมาะสม

สร้างเสริมสมรรถภาพ ด้วยการนอนที่เหมาะสม

อย่าเพิ่งหลับนะคะ เพราะบทความเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับสุขภาพดีที่คุณสามารถนำไปปฏิบัติได้ทันทีที่อ่านจบเลยค่ะ นั่นก็คือ “การนอน” ซึ่งมีความสำคัญไม่แพ้การกินอาหารดีๆ หรือการออกกำลังกาย เพราะเราใช้เวลามากกว่า 1 ใน 4 ของวันในการนอน ถ้าปราศจากการนอน เราก็เหมือนเครื่องจักรที่ไม่ได้หยุดพัก สักพักเครื่องก็จะร้อน และพังเสียหายในที่สุด

ขณะนอนหลับร่างกายของเราได้พักผ่อน กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ระบบเผาผลาญทำงานลดลง อุณหภูมิของร่างกายและสมองก็ลดลงด้วย นอกจากนั้นการนอนยังมีส่วนสำคัญในการพัฒนาระบบประสาท ทำให้มีผลต่อความจำและการเรียนรู้ในเด็ก บ่อยครั้งที่ปัญหาเรื่องการนอนทั้งในแง่ปริมาณและคุณภาพส่งผลกระทบต่อสุขภาพกาย และสุขภาพจิตของเรา สังเกตได้จากถ้าวันไหนเราอดนอน ความสามารถในการตัดสินใจต่างๆ จะลดลง รวมถึงสมาธิจดจ่อในการทำงานก็ลดลงด้วย จนบางทีเพื่อนร่วมงานต้องเอ่ยปากว่า “ไปนอนเถอะ เบลอแล้ว”

การนอนแบ่งได้เป็น 2 ช่วงใหญ่ๆ คือ ช่วงที่เราหลับสนิทกับช่วงที่เราฝัน โดย 2 ช่วงนี้จะสลับกันไปหลายรอบในแต่ละคืน ในผู้สูงอายุช่วงหลับสนิทจะสั้นลง นอนเร็วตื่นเร็ว หลังจากตื่นนอน จึงรู้สึกไม่สดชื่นเหมือนเคย ซึ่งการออกกำลังกายที่เหมาะสมจะช่วยให้ช่วงหลับสนิทนั้นยาวนานขึ้น ทำให้หลับสบาย ตื่นมาสดชื่นขึ้น

นอกเหนือจากหลายวิธีที่ทุกคนรู้เกี่ยวกับการนอนหลับที่มีประสิทธิภาพ เช่น ไม่ดื่มกาแฟ ออกกำลังกายหนักๆ หรือกินอาหารมื้อใหญ่ก่อนนอน การจัดสิ่งแวดล้อมให้น่านอน (เงียบ มืด ปลอดโปร่ง) ก็ยังมีอีกหลายเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการนอนที่มีประสิทธิภาพ เช่น ถ้าคุณดื่มนมหรือน้ำสักแก้วเล็กๆ ก่อนนอนอาจไม่เป็นไร แต่ถ้าดื่มไป 1 ขวดใหญ่ ก็ไม่แปลกที่จะตื่นมาเข้าห้องน้ำกลางดึก และถ้าคุณนอนไม่หลับตอนกลางคืน ทำยังไงก็ไม่หลับ กลิ้งไปกลิ้งมาบนเตียงอาจไม่ช่วยอะไร ลุกค่ะ ลุกมายืดเส้นยืดสายหรืออ่านหนังสือผ่อนคลายสักนิด แล้วไปนอนต่อ อาจช่วยได้ การเล่นคอมพิวเตอร์บนเตียง หรือเอางานไปทำบนเตียงก็อาจทำให้นอนไม่หลับได้ บางครั้งอาจเก็บไปฝันร้ายเชียวนะ ถ้าคุณมีสุขลักษณะการนอนที่ดีแล้ว แต่ยังนอนไม่หลับ ควรมาพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุของการนอนไม่หลับต่อไป

การทำงานในตอนกลางวันที่มีประสิทธิภาพ ย่อมเกิดจากการนอนตอนกลางคืนที่มีประสิทธิภาพ ในทางกลับกันการใช้ชีวิตตอนกลางวันที่ดี ย่อมส่งผลต่อการนอนที่ดี อย่างที่ เลโอนาร์โด ดา วินชี บอกไว้ว่า “A well-spent day brings happy sleep” ขอให้ทุกคนนอนหลับสนิทนะคะ

พญ.เสาวรินทร์ เผดิมปราชญ์