
© 2017 Copyright - Haijai.com
ยอ ชะลอวัย
เช้านี้ก่อนมาทำงาน ผู้เขียนกินอาหารเช้าคือข้าวสวยและห่อหมกใบยอ อร่อยฟินเลยค่ะ ห่อหมกเจ้านี้อร่อยจัง จึงเป็นภารกิจที่หมายมั่นว่าจะต้องกลับไปซื้ออีก แต่ก็ไม่รู้ว่าจะได้ไปเมื่อไร เพราะห่อหมกเจ้านี้ขายช่วงเย็นหลังเลิกงาน
ท่านผู้อ่านรู้สึกเหมือนผู้เขียนไหมคะว่า ห่อหมกใบยอสมัยนี้หายากมากค่ะ บางครั้งไปสั่งในร้านอาหารแล้วเขาบอกว่าใบยอหมด ต้องใช้ผักชนิดอื่นแทน ซึ่งรสชาติไม่เหมือนกัน
จำได้ว่าสมัยเด็กๆ คุณยายทำให้กินบ่อยๆ โดยผู้เขียนมีหน้าที่ไปเก็บใบยอก็สนุกแล้ว หรือไปขอจากเพื่อนบ้านก็ได้ นี่คือวิถีชีวิตของสังคมชนบทในอดีต ซึ่งปัจจุบันยังพบอยู่บ้างแต่เหลือน้อยแล้วค่ะ เพราะทุกวันนี้เป็นการปลูกเพื่อขายเป็นส่วนใหญ่
ใบยอมีคุณค่าสารอาหารมากมายประกอบไปด้วยแคลเซียม เกลือแร่ และวิตามินต่างๆ สมัยเด็กๆ ผู้เขียนเดินผ่านต้นยอเป็นประจำ มักเห็นลูกยอที่สุกแล้วร่วงหล่นบนพื้นดิน ต้องพยายามหลบไม่ไปเหยียบ เพราะมีกลิ่นเหม็นค่ะ ถึงคุณยายบอกว่าลูกยอเป็นยานะลูก ผู้เขียนก็ฟังเพียงผ่านๆ ไม่เคยเก็บมาคิดหรือสนใจเลยค่ะ ตอนเด็กๆ คิดอย่างเดียวว่าจะเก็บลูกยอไปเล่นอะไรดี
สมัยนั้นสรรพคุณของลูกยอยังไม่โด่งดัง จึงเห็นลูกยอเต็มต้นไม่มีใครเก็บ แต่สมัยนี้หาลูกยอได้ยากมาก เนื่องจากเชื่อว่าแก้อะไรได้หลายอย่าง แต่ท่านผู้อ่านคะ เท่าที่ผู้เขียนได้ศึกษามา พบว่าสรรพคุณที่บอกว่าแก้ได้สารพัดนั้น ยังไม่มีการศึกษาวิจัยที่ชัดเจน
และการรักษาโรคนั้นต้องแก้ที่ต้นเหตุ โดยน้ำลูกยอที่ดีมีคุณค่านั้น ต้องเตรียมแบบสดๆ ถึงจะมีสรรพคุณต้านอนุมูลอิสระ
ท่านผู้อ่านคงทราบดีนะคะว่า สารอนุมูลอิสระปริมาณมากๆ เป็นพิษต่อเซลล์ เพราะจะทำลายดีเอ็นเอเยื่อหุ้มเซลล์ จนทำให้เนื้อเยื่อถูกทำลาย และในระยะยาวทำให้เกิดความเสื่อมของเซลล์และอาจก่อมะเร็งได้
เนื่องจากน้ำลูกยอมีสารต้านอนุมูลอิสระมาก เมื่อดื่มในปริมาณที่พอเหมาะ จึงช่วยชะลอวัยและลดการเกิดมะเร็งได้ ซึ่งผู้เขียนสนใจสรรพคุณนี้ค่ะ แต่กรรมวิธีการเตรียมนั้นยุ่งยาก และกินยากหรือเปล่า ให้ท่านผู้อ่านพิจารณาเองนะคะ นั่นคือ นำลูกยอที่แก่เต็มที่มาล้างให้สะอาดแล้วคั้นสดๆ เลยค่ะ
ไม่อยากคิดเลยนะคะว่ารสชาติจะเป็นอย่างไร แต่เพื่อความสวยและสุขภาพแข็งแรง ถ้าที่บ้านมีลูกยออยู่แล้วก็น่าจะลองดู ว่าแต่รสชาติเป็นอย่างไรโปรดเล่าสู่กันฟังบ้างนะคะ
นอกจากนี้มีการนำลูกยอไปศึกษาวิจัยพบว่า สามารถลดอาการคลื่นไส้อาเจียนได้ แต่ได้ผลน้อยกว่ายาแผนปัจจุบัน โดยใช้ผลลูกยอแก่จัดมาคั่วให้หอม ใช้ชงดื่มเวลามีอาการคลื่นไส้อาเจียน เหมาะสำหรับท่านผู้อ่านที่ไม่สามารถหายาแผนปัจจุบันได้ในช่วงเวลานั้น และมีต้นยออยู่ใกล้บ้าน
ทางโรงพยาบาลบางกระทุ่มได้นำลูกยอมาผลิตเป็นยาชื่อน้ำลูกยอ โดยนำลูกยอที่แก่เต็มที่แล้ว เข้าสู่กระบวนการผลิตโดยใช้วิธีการหมัก ซึ่งมีกระบวนการผลิตค่อนข้างยุ่งยากซับซ้อนค่ะ น้ำลูกยอสูตรที่โรงพยาบาลนำมาใช้ในผู้ป่วย ที่มีปัญหาเรื่องท้องผูกหรืออาการท้องอืดท้องเฟ้อ ปรากฏว่ามีสรรพคุณเป็นยาระบายและยาขับลมได้ดี จึงถือเป็นทางเลือกหนึ่งให้กับผู้ป่วยค่ะ
ส่วนตัวผู้เขียนพยายามแนะนำให้ผู้ป่วยปรับพฤติกรรมก่อน เพราะไม่อยากใช้ยาระบายติดต่อกันเป็นเวลานานๆ เนื่องจากจะทำให้เกิดภาวะลำไส้เคยชิน ถ้าไม่กินยาระบายจะไม่สามารถถ่ายอุจจาระเองได้
แต่ถ้าปรับพฤติกรรมแล้วไม่เกิดผลอย่างใด จึงจ่ายยาสมุนไพรและเลือกใช้ในผู้ป่วยสูงอายุ เนื่องจากมีปัญหาเรื่องการขับถ่ายและอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ถ้ากินน้ำลูกยอจะใช้ยาแค่ชนิดเดียว ทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องกินยามากเกินความจำเป็น
เท่าที่ได้สอบถามผู้ป่วยเมื่อใช้น้ำลูกยอ พบว่าผู้ป่วยเกิดความพึงพอใจ แต่มีข้อควรระวังคือ ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคไต เพราะในลูกยอมีโพแทสเซียมปริมาณสูง ถ้าไตขับถ่ายไม่ดี จะเกิดการคั่งของสารโพแทสเซียม ส่งผลให้หัวใจเต้นผิดปกติได้
ท่านผู้อ่านค่ะ ยาทุกชนิดมีทั้งข้อดีข้อเสีย ดังนั้น ต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง สรรพคุณใบยอและลูกยอ ถ้าเปลี่ยนเป็นยกยอ ใครๆ ก็ชอบ หรือท่านผู้อ่านไม่ชอบ (ฮาๆ) ผู้เขียนเองยอมรับว่าชอบค่ะ แต่ต้องมาจากปากของคนที่ยอด้วยความจริงใจ
พญ.ดวงรัตน์ เชี่ยวชาญวิทย์
(Some images used under license from Shutterstock.com.)