Haijai.com


งาขี้ม้อน Perilla frutescens


 
เปิดอ่าน 22088

งาขี้ม้อน

 

 

งาขี้ม้อน (Perilla frutescens) เป็นพืชที่ใช้เป็นทั้งสมุนไพรและอาหารในภูมิภาคเอเชีย ชาวเหนือนำงาขี้ม้อนมาคั่วแล้วตำคลุกกับข้าวเหนียว ชาวญี่ปุ่นใช้ใบชงเป็นชาสมุนไพร ส่วนชาวเกาหลีใช้ใบประกอบอาหาร ตำรายาจีนกล่าวว่าเมล็ดงาขี้ม้อนมีสรรพคุณละลายเสมหะ แก้ไอ ระบายท้อง ส่วนใบใช้รักษาโรคหวัดที่เกิดจากลมและความเย็น อาการแน่นหน้าอก และคลื่นไส้อาเจียน เมล็ดงาขี้ม้อนเป็นแหล่งที่ดีของกรดไขมันโอเมกา-3 งานวิจัยในสัตว์ทดลองได้พบฤทธิ์ที่น่าสนใจของงาขี้ม้อน ได้แก่ ฤทธิ์ต้านซึมเศร้าจากใบ ฤทธิ์ต้านภูมิแพ้จากใบและเมล็ด ส่วนที่เยอรมนีมีงานวิจัยในคนที่พบว่า สารสกัดใบงาขี้ม้อนช่วยบรรเทาอาการไม่สบายท้อง มีลมในท้องได้

 

 

ปัจจุบันสมุนไพรหลายชนิดได้กลับมาอยู่ในความนิยมอีกครั้งในรูปแบบของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร งาขี้ม้อนก็เป็นหนึ่งในสมุนไพรเหล่านั้น ดังจะเห็นได้จากผลิตภัณฑ์น้ำมันงาขี้ม้อนที่มีจำหน่ายอยู่ในท้องตลาด งาขี้ม้อนเป็นพืชที่มีการใช้ทั้งในรูปแบบอาหารและสมุนไพรในแถบภาคเหนือ ชาวเมืองเหนือนำเมล็ดงาขี้ม้อนไปคั่ว ตำแล้วคลุกกับข้าวเหนียว หรือทำเป็น “ข้าวหนุกงา” โดยนำเมล็ดไปคั่ว ตำคลุกกับเกลือให้เป็นเนื้อเดียวกัน แล้วเอาข้าวเหนียวลงมาตำผสมกับเมล็ดและเกลือในครก

 

 

ในความเป็นจริง ถิ่นกำเนิดของงาขี้ม้อนไม่ได้จำกัดเฉพาะภาคเหนือของไทยเรา อินเดีย จีน ญี่ปุ่น เกาหลี และบางมลรัฐของสหรัฐอเมริกาก็มีพืชชนิดนี้อยู่ ตำรายาจีนเรียกเมล็ดพืชชนิดนี้ว่า “ซูจื่อ” และกล่าวว่าซูจื่อมีคุณสมบัติอุ่น รสเผ็ด ช่วยละลายเสมหะ แก้ไอ แก้หอบ ระบายท้อง ส่วนการแพทย์แผนไทย นำน้ำมันงาขี้ม้อนมาบำรุงกำลังและแก้ท้องผูก นอกจากการใช้ประโยชน์จากเมล็ด ใบงาขี้ม้อนก็มีสรรพคุณแก้ไอและช่วยย่อยอาหาร ชาวญี่ปุ่นใช้ใบชงเป็นชาสมุนไพร ส่วนชาเกาหลีนำมาใช้เป็นอาหาร ใบงาขี้ม้อนนั้นภาษาจีนเรียกว่า “จื่อซู” มีคุณสมบัติอุ่น รสเผ็ด ขับเหงื่อ ใช้รักษาไข้หวัดที่เกิดจากลมและความเย็น อาการแน่นหน้าอกและคลื่นไส้อาเจียนที่เกิดจากลมปราณติดขัดในม้าม และกระเพาะอาหาร

 

 

คุณค่าทางโภชนาการ

 

งาขี้ม้อน 100 กรัม ให้โปรตีน 15.7 กรัม ไขมัน 26.3 กรัม และคาร์โบไฮเดรต 37 กรัม มีฟอสฟอรัสและแคลเซียมสูง โดยงาขี้ม้อน 100 กรัม ให้แคลเซียม 410-485 มิลลิกรัม นอกจากนี้งาขี้ม้อนยังเป็นแหล่งของกรดไขมันโอเมกา-3 จากพืช โดยน้ำมันงาขี้ม้อนมีกรดไขมันชนิดนี้ร้อยละ 11-15 ส่วนใบงาขี้ม้อนมีสารหวาน น้ำมันหอมระเหยและสารในกลุ่มโพลีฟีนอล

 

 

ใบงาขี้ม้อน ทางเลือกสำหรับผู้ป่วยซึมเศร้า

 

ใบงาขี้ม้อนมีสาระสำคัญที่ช่วยลดอาการซึมเศร้าได้ ดังแสดงให้เห็นในการศึกษาในสัตว์ทดลอง อี้และคณะนักวิจัยชาวจีนพบว่าน้ำมันหอมระเหยจากใบงาขี้ม้อน สามารถลดอาการซึมเศร้าในหนูทดลองได้ เพียงแต่ต้องได้รับน้ำมันหอมระเหยประมาณ 3-4 สัปดาห์ จึงจะเห็นการออกฤทธิ์ นอกจากนี้คณะนักวิจัยยังสังเกตด้วยว่า เมื่อสัตว์ทดลองได้รับแรงกดดันจนเกิดความเครียดนั้น โปรตีน BDNF (Brain-derived neurotrophic factor) ซึ่งเป็นโปรตีนที่ช่วยในการเจริญเติบโต และการอยู่รอดของเซลล์ประสาทจะมีปริมาณในสมองลดลง แต่เมื่อหนูได้รับน้ำมันหอมระเหยจากใบงาขี้ม้อน หรือยาต้านซึมเศร้าฟลูออกซิทีน (fluoxetine) แล้ว ผลกระทบของแรงกดดันต่อโปรตีนดังกล่าวจะลดลง

 

 

นากาซาวะและคณะนักวิจัยชาวญี่ปุ่นพบว่าอะพิจินิน (apigenin) ซึ่งเป็นสารสำคัญชนิดหนึ่งในน้ำมันหอมระเหยจากใบงาขี้ม้อน สามารถลดอาการซึมเศร้าในหนูทดลอง โดยมีกลไกที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมปริมาณสารสื่อประสาทโดปามีนในสมองส่วนต่างๆ สิ่งที่น่าสังเกตประการหนึ่ง คือ การออกฤทธิ์ลดอาการซึมเศร้าจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนถึงที่ขนาด 25 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนูหนึ่งกิโลกรัม จะเป็นขนาดที่ออกฤทธิ์ดีสุด แต่พอให้อะพิจินินในขนาดสูงกว่านี้ การออกฤทธิ์กลับลดลงจนกลายเป็นว่า เมื่อให้อะพิจินินใน ขนาด 100 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนูหนึ่งกิโลกรัม แทบจะไม่เห็นผลการออกฤทธิ์ของอะพิจินิน

 

 

งาขี้ม้อนกับโรคภูมิแพ้

 

โรคภูมิแพ้และโรคที่เกี่ยวข้องกับการทำงานที่มากเกินไปของระบบภูมิคุ้มกัน นับเป็นปัญหาหนึ่งที่คุกคามคุณภาพชีวิตของผู้คนในยุคปัจจุบัน งาขี้ม้อนอาจจะเป็นคำตอบหนึ่งของปัญหาเหล่านี้ ชาวญี่ปุ่นใช้ใบงาขี้ม้อนแก้แพ้อาหารทะเล มากิโนะและคณะนักวิจัยชาวญี่ปุ่นได้ทดสอบฤทธิ์ต้านภูมิแพ้ของใบงาขี้ม้อนในหนูทดลอง และพบว่า เมื่อให้สารสกัดใบงาขี้ม้อน โดยฉีดเข้าทางช่องท้องแล้ว สามารถลดการเกิดอาการภูมิแพ้ในหนูทดลอง สารออกฤทธิ์ของใบงาขี้ม้อน คือ กรดโรสมารินิค นอกจากนี้เติ้งและคณะนักวิจัยชาวจีนยังพบว่า เมื่อให้นูที่ถูกเหนี่ยวนำให้มีอาการแพ้รับประทานน้ำมันเมล็ดงาขี้ม้อน ก่อนสัมผัสสิ่งก่อภูมิแพ้ ปฏิกิริยาต่อสิ่งก่อภูมิแพ้ที่ทำให้เกิดอาการหอบหืดจะลดลง ซึ่งอาจจะมาจากการที่น้ำมันเมล็ดงาขี้ม้อนอุดมด้วยกรดไขมันโอเมกา-3 อันมีฤทธิ์ยับยั้งการสร้างลิวโคไทรอีนและลดการอักเสบ ซึ่งเป็นกลไกหนึ่งของการกดพยาธิสภาพของโรคหอบหืดในที่สุด

 

 

ฤทธิ์อื่นๆ ที่น่าสนใจของงาขี้ม้อน

 

นักวิจัยชาวเยอะมันได้ทดสอบถึงฤทธิ์ในการบรรเทาอาการไม่สบายท้องของสารสกัดใบงาขี้ม้อน ในผู้เข้าร่วมการวิจัยที่มีสุขภาพดี แต่มีปัญหาไม่สบายท้องจำนวน 47 คน แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับสารสกัดวันละ 300 มิลลิกรัม 24 คน และกลุ่มที่ได้รับยาหลอก 23 คน หลังจากการรักษาดำเนินไป 4 สัปดาห์ ผู้ที่ได้รับสารสกัดงาขี้ม้อนมีอาการต่างๆ ได้แก่ มีลมในท้อง มีก๊าซออกจากทางเดินอาหาร มีเสียงโครกครากในท้อง รู้สึกอืดแน่นและรู้สึกไม่สบายท้อง ดีขึ้นเมื่อเทียบกับตอนเริ่มต้นการศึกษา ในขณะที่ผู้ที่ได้รับยาหลอกมีเฉพาะอาการไม่สบายท้องเท่านั้นที่ดีขึ้น

 

 

นอกจากนี้งานวิจัยจากเกาหลีงานหนึ่ง ได้ศึกษาผลของสารสกัดใบงาขี้ม้อนในหนูทดลองที่อ้วน เนื่องจากได้รับอาหารที่มีไขมันสูง นักวิจัยได้แบ่งหนูทดลองออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่กลุ่มที่ได้รับอาหารปกติ กลุ่มที่ได้รับอาหารที่มีไขมันสูง กลุ่มที่ได้รับอาหารไขมันสูง ซึ่งเสริมสารสกัดในขนาด 1% และ 3% หลังจากผ่านไป 4 สัปดาห์ หนูที่ได้รับสารสกัดงาขี้ม้อน มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นน้อยกว่าหนูที่ได้รับอาหารที่มีไขมันสูง และมีไขมันแทรกตับน้อยกว่า เมื่อพิจารณาค่าไขมันในเลือด งาขี้ม้อนช่วยลดไตรกลีเซอไรด์ คอเลสเตอรอลโดยรวม และไขมันตัวเลว

 

 

ข้อมูลที่กล่าวมาทั้งหมดแสดงให้เห็นว่างาขี้ม้อน มีศักยภาพที่จะพัฒนาเป็นอาหารฟังก์ชั่น (อาหารที่ให้ผลดีต่อสุขภาพด้านอื่นเช่น ต้านอนุมูลอิสระ ลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคบางโรค นอกจากผลดีโดยพื้นฐานตามสารอาหารที่มีอยู่) และอาจจะเป็นแหล่งของยาใหม่ อย่างไรก็ตาม ข้อมูลส่วนใหญ่ยังมาจากการทดลองในสัตว์ จึงยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อหาข้อสรุปต่อไป

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความน่ารู้ romrawin รมย์รวินท์ ฟิลเลอร์ปลอม เลเซอร์ขนหน้าอก Coolsculpting vs Coolsculpting Elite Morpheus8 ราคา สลายไขมันด้วยความเย็นราคา สลายไขมันด้วยความเย็น ฟิลเลอร์ใต้ตาราคา ดึงหน้า Ultherapy Prime vs Ulthera SPT IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม Coolsculpting Fit Firm Emsculpt Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex