นมชงใหม่กับนมที่ชงไว้แล้วนำมาอุ่นซ้ำ

Q : ดิฉันให้ลูกทานนมผสมเมื่ออายุได้ 5 เดือน แต่สงสัยนิดหนึ่งว่านมที่ชงใหม่ๆ กับนมที่ชงไว้แล้วนำมาอุ่นซ้ำอีกที จะมีคุณค่าทางโภชนาการเท่ากันหรือเปล่าคะ เพราะลองชิมรสชาตินมดูรู้สึกว่าต่างกันค่ะ

A : โดยทั่วไปนมผสมที่ชงแล้วถ้าชงด้วยน้ำร้อนเมื่อหายร้อนแล้วควรให้เด็กกินเลย นมผสมที่ผสมด้วยน้ำเย็นหรือน้ำอุ่นเล็กน้อยให้กินได้ทันที นมผสมที่ผสมน้ำต้มสุกเย็นใส่ขวดที่สะอาดต้มฆ่าเชื้อมาแล้วสามารถให้เด็กกินได้โดยไม่ต้องอุ่นเพราะนมผงสุกมาแล้ว นมผงปัจจุบันละลายน้ำได้ง่าย ไม่ต้องใช้ความร้อนช่วยละลาย นานมาแล้วได้มีการศึกษาว่าทารกเกิดก่อนกำหนดกินนมผสมเย็น จะเติบโตและมีพฤติกรรมต่างกับทารกที่กินนมอุ่นไหม พบว่าไม่มีความแตกต่างกัน นมผสมน้ำร้อนจัดอาจทำลายวิตามินซีที่อยู่ในนมได้ ที่ถามว่านมที่ชงไว้แล้วนำมาอุ่นใหม่เป็นการผ่านความร้อนครั้งที่ 2 หากไม่ร้อนจัดมากนมไม่เสียคุณค่าอาหาร แต่ถ้าร้อนจัดเช่นบางคนอาจใช้วิธีอุ่นด้วยเตาไมโครเวฟ นมจะร้อนไม่เท่ากัน บางส่วนร้อนจัด บางส่วนไม่ร้อนเลย ถ้าหวังในการใช้ความร้อนจากไมโครเวฟฆ่าเชื้อในน้ำนมจะไม่ได้ผล และไม่แนะนำให้ใช้ แน่นอนส่วนที่ร้อนจัดวิตามินซีจะถูกสลายไป นมทารกสูตรผสมจุลินทรีย์ที่มีชีวิตแนะนำว่าถ้าต้องการให้ลูกกินนมอุ่น ให้ใช้น้ำอุ่นประมาณ 60 องศาเซลเซียสชงนมเพราะถ้าร้อนถึง 70 องศาเซลเซียสเชื้อจุลินทรีย์ที่ผสมไว้จะตาย และไม่ควรเก็บนอกตู้เย็นนานเกิน 1 ชั่วโมงเพราะเชื้อจะทำงาน ทำให้นมเกิดลักษณะข้นเป็นโยเกิร์ต ดูดไม่ออก การเตรียมนมที่ปลอดเชื้อให้เด็กจำนวนมากในโรงพยาบาลใหญ่ๆ ใช้วิธีเตรียมนมด้วยการใส่ขวดนมที่มีน้ำนมอยู่ในขวดแล้วเข้าตู้อบความร้อน ฆ่าเชื้อ (Terminal sterization) เมื่อนำไปแจกตามหอพักผู้ป่วยคนละ 2-3 ขวด ให้เก็บเข้าไว้ในตู้เย็นได้ 12 ชั่วโมง นำมาวางให้หายเย็นหรืออุ่นในน้ำอุ่นให้เด็กแต่ละมื้อ ห้องผสมนมจะผสมนมให้เด็กวันละ 2 ครั้ง ซึ่งวิธีนี้อาจเสียวิตามินไปบ้างในกรณีฆ่าเชื้อด้วยวิธีอบความร้อน แต่ปลอดจากการมีเชื้อปนเปื้อน เด็กๆ ไม่ติดเชื้อทางเดินอาหาร สำหรับแม่เลี้ยงลูกที่บ้านการชงนมให้ลูกคนเดียวถ้าต้องการให้ลูกกินนมอุ่นๆ แต่ละมื้อก็ได้ ให้ใช้น้ำต้มสุกเย็นผสมน้ำร้อนเล็กน้อยพอให้นมอุ่น เมื่อลูกกินนมไม่หมดค้างในขวด แม้เหลือปริมาณมากให้เททิ้งไปหากกินไม่หมดใน 30-40 นาที เป็นการปลอดภัยไว้ก่อน ไม่แนะนำให้วางขวดนมที่ลูกกินไม่หมดไว้ในที่ทำความร้อนให้นมอุ่นพร้อมกิน เพราะเมื่อลูกดูดจุกนมน้ำลายและเชื้อจากปากลูกจะเล็ดลอดไหลย้อนกลับเข้าไปในขวด เมื่อนมเปื้อนเชื้ออยู่ในที่อุ่นนมซึ่งเป็นอุณหภูมิเหมาะสำหรับเชื้อเติบโตได้เต็มที่ นมจะบูดเร็ว กินแล้วไม่สบายได้ นมที่ชงแล้วนำมาอุ่นจึงอาจมีรสชาติแตกต่างไป เพราะการต้มนึ่งขวดนมที่ทำตามบ้านไม่สามารถฆ่าเชื้อได้หมด นมที่ชงไว้ถูกหมักเกิดกรด และแก๊สจึงทำให้รสชาติเปลี่ยนไป

คุณหมอวันดี