ผ่าตัดต่อมไทรอยด์ ไมน่ากลัวอย่างที่คิด

ผ่าตัดต่อมไทรอยด์ ไมน่ากลัวอย่างที่คิด

Q : สวัสดีค่ะ อายุ 28 ปีค่ะ มีภาวะต่อมไทรอยด์มาตั้งแต่เด็กๆ จนไม่สามารถทานอาหาร บางครั้งก็หายใจไม่สะดวก คุณหมอที่รักษาประจำแนะนำว่าให้ผ่าตัด แต่ดิฉันแอบกลัวเรื่อผลเป็นค่ะ เพราะมีแพลนว่าจะแต่งงานต้นปีหน้าค่ะ กลัวใส่ชุดแต่งงานไม่สวย เนื่องจากทราบว่าจะมีแผลเป็นที่คอ มีวิธีอื่นแนะนำไหมคะ

A : ภาวะต่อไทรอยด์โตพบได้บ่อยในประเทศไทย มักมีสาเหตุมาจากการขาดสารไอโอดีน หรือแม้แต่ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์เองทำให้ต่อมไทรอยด์โตขึ้นจนเห็นได้ชัด การรักษาความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ที่คอโตนั้น มักจะเริ่มด้วยการรับประทานยาฮอร์โมน เพื่อกดการทำงานของต่อมไทรอยด์ เพื่อหวังให้ก้อนยุบลงหรือไม่โตขึ้น แต่โดยส่วนใหญ่จะลงเอยด้วยการผ่าตัด เพื่อเอาต่อมไทรอยด์ข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้างออก เพื่อป้องกันการเปลี่ยนมะเร็งหรือก้อนโตขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้ไม่สามารถทานอาหารหรือหายใจไม่สะดวก และในบางกรณีเพื่อความสวยงามของผู้ป่วยเอง

การผ่าตัดที่มาตั้งแต่ในอดีต ก็คือการผ่าตัดไทรอยด์แบบเปิด (Open surgery) ทำให้เกิดแผลเป็นที่คออย่างเห็นได้ชัด เนื่องจากแผลเป็นจะอยู่ที่คอ ภายนอกร่มผ้า ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่เกิดความไม่มั่นใจ ซึ่งปัจจุบันก็มีการพัฒนาการผ่าตัดมาเรื่อยๆ เพื่อหลีกเลี่ยงแผลเป็น แต่ก็ยังมีข้อจำกัดหลายๆ ด้าน เช่น การผ่าตัดผ่านทางรักแร้ ระยะทางจากรักแร้ไปถึงต่อไทรอยด์มีระยะทางไกล ทำให้ต้องสร้างพื้นที่ทำงานใต้ผิวหนัง เกิดแผลให้การผ่าตัดค่อนข้างจะยาก และใช้เวลาพอสมควรในการที่เส้นประสาทจะกลับมาปกติ

ในปัจจุบัน ได้มีการพัฒนาเทคนิคในการผ่าตัดผ่านกล้อง ผ่านทางช่องปากกับคนไข้ เริ่มโดยศัลยแพทย์ชาวเยอรมัน ในปี พ.ศ.2555 การผ่าตัดแบบนี้ ถือเป็น NOTES (Natureal Orifice Transluminal Ensoscopic Surgery) ซึ่งลงแผลผ่านช่องธรรมชาติของคนไข้ จึงไม่เกิดแผลเป็นใดๆ หลังผ่าตัดเลยและการผ่าตัด NOTES ในปัจจุบันกำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ

ข้อดีของการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปาก คือ

1.ไร้แผลเป็นที่ผิวหนัง 100% โดยจะลงแผลขนาดเล็กๆ 3 แผล 1 ซม. 0.5 ซม. และ 0.5 ซม. ที่บริเวณรอยต่อระหว่างเหงือกล่าง กับริมฝีปากล่าง และสอดอุปกรณ์ผ่าตัดเข้าไปตัด และคีบเอาต่อมไทรอยด์ออกผ่านทางปาก และทำการเย็บปิดโดยใช้ไหมละลาย และเนื่องจากช่องปากมีเส้นเลือดมาเลี้ยงค่อนข้างมาก ทำให้แผลที่เกิดขึ้นหายไว และไม่เกิดแผลเป็นหรือพังพืดใดๆ เลย

2.ระยะทางระหว่างช่องปากและไทรอยด์ ถือว่าสั้นที่สุดเมื่อเทียบกับการผ่าตัดผ่านกล้องวิธีอื่นๆ ทำให้ศัลยแพทย์ผ่าตัดได้ง่ายมากขึ้น

3.สามารถผ่าตัดต่อมไทรอยด์ได้ทั้ง 2 ข้าง โดยที่ไม่ต้องลงแผลเพิ่มอีก

4.สามารถมองเห็นเส้นประสาทที่มาเลี้ยงกล่องเสียงทั้ง 2 ข้างที่วางขนานหลอดลมได้ง่ายกว่า ทำให้สามารถเก็บเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงกล่องเสียงนี้ได้ดีกว่า ช่วยป้องกันคนไข้เสียงแหลหลังผ่าตัด

5.เสียเลือดน้อยมาก (ไม่เกิน 10-20 ซีซี)

6.คนไข้มีอากรเจ็บน้อยมาก สามารถทานอาหารได้ตามปกติ

7.ไม่พบอาการชาที่ผิวหนังระหว่างคาง ถึงบริเวณไทรอยด์เดิม เนื่องจากสามารถเก็บรักษาเส้นประสาทบริเวณคาง

หลังผ่าตัด คนไข้จะไม่ปวดมากเหมือนการผ่าตัดชนิดเปิด บางรายหลังการผ่าตัด วันที่ 2 ก็ไม่มีอาการปวดหลงเหลืออยู่เลย และไม่ต้องทำแผลใดๆ แผลที่เย็บไว้ในช่องปากจะเป็นไหมละลาย ซึ่งจะละลายหมด ไปเองภายใน 30 วัน ในช่วงนี้สามารถใช้ชีวิตประจำวัน และรับประทานอาหารได้ตามปกติ เสมือนไม่เคยได้รับการผ่าตัดมาก่อนเลย นับว่าเป็นอีกวิธีการรักษาภาวะต่อมไทรอยด์ที่สนใจ

นายแพทย์อังกูร อนุวงศ์

ศัลยแพทย์หน่วยผ่าตัดผ่านกล้อง

กลุ่มงานศัลยกรรม โรงพยาบาลตำรวจ