จัดฟัน ด้วยเลเซอร์

จัดฟัน ด้วยเลเซอร์

เที่ยงวันทำงานวันหนึ่ง สาวออฟฟิศวัยรุ่นตอนปลายท่านหนึ่ง มาพบหมอจุ้มจิ้มด้วยท่าทีตื่นเต้น พร้อมระบุกับทางแผนกต้อนรับว่ามาพบหมอฟัน เพื่อทำการจัดฟันด้วยเลเซอร์เท่านั้น อย่างอื่นไม่ทำ

คนไข้ : ดิฉันอยากจะจัดฟันด้วยเลเซฮร์ค่ะคุณหมอ ความจริงก็อยากจัดมาตั้งนานแล้ว เพราะฟันมันทั้งยื่นทั้งซ้อนเก ก็อยากจะมีฟันเรียงสวยเหมือนคนอื่นเขา แต่ด้วยวัยและหน้าที่การงานจะให้ไปใส่เหล็กจัดฟัน เป็นฟันเหล็กเด็กแนวก็ไม่กล้าค่ะ กลัวเด็กๆ จะล้อว่า เป็นมนุษย์ป้าฟันเหล็ก แต่เมื่อตอนสายๆ ได้ยินเด็กในออฟฟิศพูดกันว่า เดี๋ยวนี้มีจัดฟันด้วยเลเซอร์แล้ว ดิฉันก็หูผึ่งเลยค่ะ พักเที่ยงปุ๊บก็รีบตรงมาหาคุณหมอปั๊บเลยค่ะ

หมอจุ้มจิ้ม : เอ่อ ใจเย็นๆ ก่อนนะคะคุณคนไข้ หมอขออนุญาตชี้แจงนิดหนึ่งค่ะ คือ ปัจจุบันนี้มีการนำเทคโนโลยีเรื่องแสงเลเซอร์มาใช้ในการจัดฟันจริงค่ะ แต่ความเข้าใจผิดของคนไข้ที่หมออยากจะอธิบายก็คือ การนำเทคโนโลยีแสงเลเซอร์มาใช้ ในการจัดฟันนั้น เป็นการนำมาช่วยเสริมในขั้นตอนการจัดฟันแบบปกติค่ะ แต่อย่างไรก็ตามต้องมีการใช้เครื่องมือจัดฟันแบบมาตรฐานปกติ คือ ถ้าเป็นแบบติดเหล็กก็ยังคงต้องติดเหล็กเป็นปกติเหมือนเดิมล่ะค่ะ

คนไข้ : โธ่ ความหวังของดิฉันพังทลายหมดเลย

หมอจุ้มจิ้ม : ใจเย็นๆ อีกทีนะคะคุณคนไข้ อย่าพึ่งหมดหวัง เพราะการจัดฟันมีหลายแบบให้เลือกค่ะ แต่ก่อนอื่นหมอต้องขออธิบายเรื่องเทคโนโลยีแสงเลเซอร์กับการจัดฟันก่อนนะคะ ว่าเป็นอย่างไร คนไข้จะได้เข้าใจถูกต้องและไปอธิบายให้น้องๆ ในออฟฟิศฟังได้ค่ะ

การจัดฟันโดยใช้เลเซอร์มาช่วยคือเราต้องใส่เครื่องมือจัดฟันเหมือนปกติ แต่ใช้เลเซอร์เพื่อกระตุ้นฟัน เพื่อให้ฟันเคลื่อนเร็วขึ้นก่อน หลังจากนั้นจะใช้เลเซอร์ช่วยกระตุ้นทุกครั้งที่ทันตแพทย์นัดหมายมาเปลี่ยนลวดดัดฟัน หรือบางเคสหมอก็ให้เครื่องมือไปช่วยกระตุ้นเองทุกวันก็มีค่ะ โดยเลเซอร์ที่ถูกนำมาใช้ร่วมกับการดัดฟันถือเป็นนวัตกรรมใหม่ของการจัดฟัน งนำมาเพื่อช่วยให้ฟันเคลื่อนตัวได้เร็วขึ้นกว่าปกติ และช่วยลดความเจ็บปวดขณะจัดฟัน ซึ่งบางแห่งอ้างว่าช่วยทำให้เร็วกว่าการจัดฟันปกติ 2-4 เท่าเลยค่ะ

คนไข้ : อย่างนี้ถ้าปกติจัด 2 ปี ก็เหลือแค่ 1 ปี หรือไม่ถึงปีเองนะคะนี่

หมอจุ้มจิ้ม : ใช่ค่ะ แต่จริงๆ แล้วผลการรักษาแบบนั้นยังไม่สามารถยืนยันแน่นอนได้ค่ะ เนื่องจากเป็นนวัตกรรมใหม่ จึงมีผลการศึกษาเกี่ยวกับผลของการรักษาไม่มากนัก แต่จากการศึกษา บางกรณีก็พบว่าไม่ได้เร็วขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ และบ้างก็สรุปว่าอายุของผู้ใช้เลเซอร์ก็มีผลค่ะ เช่น คนไข้ที่อยู่ในช่วงเจริญเติบโตของกระดูกใบหน้าและขากรรไกร ก็จะได้ผลมากกว่ากลุ่มที่หยุดการเจริญเติบโตแล้ว จึงไม่ได้แปลว่าใช้เลเซอร์แล้วจะเร็วขึ้น 2-4 เท่าเหมือนกันทุกคนทุกกรณี

นอกจากนั้นเรื่องของการช่วยลดความเจ็บปวดในระหว่างการจัดฟันก็สำคัญเหมือนกันค่ะ เพราะคนที่จัดฟันมาแล้วจะทราบว่ามันปวดและทรมานมากๆ อย่างหมอก็เคยจัดตอนเด็กๆ ถึงขั้นนอนหลับแล้วฝันว่าฟันร่วงหมดปากเลยค่ะ แต่บางคนก็บอกว่าไม่ปวดเลยแค่ตึงๆ ซึ่งก็คงขึ้นอยู่กับระดับความอดทนของแต่ละคน การศึกษาเรื่องการใช้เลเซอร์ลดความเจ็บปวของการจัดฟัน จึงมีทั้งการศึกษาที่ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ กับไม่มีนัยสำคัญค่ะ หมายถึงผลมันไม่ได้ชัดเจนจนยอมรับได้ทางการศึกษาวิจัยค่ะ ส่วนผลด้านอื่นๆ ที่นำมาโปรโมทก็ เช่น เลเซอร์สามารถช่วยฆ่าเชื้อโรคในร่องเหงือกลดการอักเสบของเหงือกในขณะจัดฟันได้ กับช่วยกระตุ้นการหายของแผลที่เกิดจากเครื่องมือจัดฟัน เพราะคนที่จัดฟันมักจะทรมานกับแผลพวกนี้ และบางที่ก็ใช้ในการรักาแผลร้อนในในช่องปากด้วย ซึ่งผลก็แล้วแต่เคสค่ะ

คนไข้ : โอ้โห พึ่งทราบนะคะ นี่ว่าใช้เลเซอร์รักษาแผลร้อนใน ในปากก็ได้ ช่วยลดปัญหาเหงือกอักเสบก็ได้

หมอจุ้มจิ้ม : ใช่ค่ะ นอกจากนั้นปกติเราก็ใช้เลเซอร์ในการตัดแต่งเหงือกอยู่แล้ว เช่น ฟันสั้นไปหรือยิ้มแล้วเห็นเหงือกเยอะไป อย่างในกรณีจัดฟันอาจจะใช้ในตอนที่มีฟันขึ้นไม่เต็มซี่ เราก็ใช้เลเซอร์ช่วยตัดเหงือกออกให้เห็นฟันเหงือกขึ้นมา จนสามารถติดเครื่องมือจัดฟันที่ตัวฟันได้ เพื่อดึงฟันนั้นขึ้นมาในระดับปกติค่ะ ข้อดีของการใช้เลเซอร์ตัดแต่งเหงือกคือ เลือดจะไม่ค่อยออกและแผลจะหายเร็วค่ะ

คิดว่าถึงตอนนี้คุณคนไข้และคุณผู้อ่าน น่าจะได้รู้จักการนำเลเซอร์มาช่วยในการจัดฟันหรือที่เรียกกันทั่วๆ ไปว่า จัดฟันเลเซอร์กันแล้วนะคะ แต่ถ้าใครสนใจรายละเอียดคงต้องไปปรึกษาคุณหมอเฉพาะทางจัดฟันอีกทีนะคะ จะได้มีการตรวจวินิจฉัยและให้คำแนะนำเป็นรายๆ ไปค่ะ

ทพญ.กิตตลักษณ์ จุลลัษเฐียร

ทันตแพทย์