© 2017 Copyright - Haijai.com
ถาม อยากเรียนถามคุณหมอค่ะว่า ตอนนี้ลูกชายอายุ 2 ขวบครึ่ง จะมีพฤติกรรมในการเล่นซุกซนเกินไป และเอาแต่ใจ พูดหรือบอกอะไรด้วยเหตุผลจะไม่ฟัง ไม่สนใจกับสิ่งที่บอก สงสัยว่าจะเป็นเด็กสมาธิสั้นหรือเปล่า และดิฉันรบกวนขอคำแนะนำวิธีการพูดหรือวิธีปฏิบัติกับลูกจากคุณหมอด้วยค่ะ (อยู่นิ่งไม่ถึง 5 นาที แม้กระทั่งดูโทรทัศน์ยังยืนไม่นิ่ง ถอยหน้าถอยหลังอยู่ตลอดเวลา, ยิ่งห้ามเหมือนยิ่งยุ ห้ามอะไรมักไม่ฟัง จะชอบทำในสิ่งที่ห้าม, ชอบเล่นรุนแรง จิกศีรษะต่อยปากคนอื่นแตก ฯลฯ)
ตอบ การที่เด็กเล็กวัย 2 ขวบครึ่ง ซุกซน เอาแต่ใจ พูดด้วยเหตุผลจะไม่ฟัง ไม่สนใจกับสิ่งที่บอก ก็เป็นลักษณะปกติของเด็กวัยนี้ค่ะ ที่วิธีการสอนต้องสอนด้วยท่าทีที่ชัดเจน ถ้าไม่ให้ทำก็ต้องไม่ให้ทำทุกครั้ง ท่าทีจึงสำคัญกว่าการพูดและอธิบาย เนื่องจากเด็กจะเข้าใจภาษาท่าทางได้ดีกว่าภาษาพูด ความเข้าใจภาษายังพัฒนาไม่ดีนัก แต่พฤติกรรมของเด็กเล็กมาจากความคิด และความต้องการของเด็กโดยที่ไม่เข้าใจสภาวะ กฎเกณฑ์ต่างๆ จึงเป็นช่วงที่เด็กแสดงพฤติกรรมที่มีทั้งเหมาะสมและไม่เหมาะสม การสอนจึงต้องชัดเจนว่าอะไรทำได้ และอะไรทำไม่ได้ พูดห้ามแล้วต้องแสดงท่าทีที่ชัดเจนทุกครั้งร่วมไปด้วย หรือบางครั้งแสดงท่าทางที่ไม่ยอมให้เด็กเล็กทำโดยไม่ต้องพูดด้วยซ้ำ
อย่างไรก็ตามความยับยั้งของเด็กยังไม่ดีนัก อะไรที่ทำไม่ได้ เช่น การเล่นปลั๊กไฟ การดูทีวี การตีหรือทำร้ายคนอื่นหรือตัวเอง ต้องหาทางทำให้เด็กเข้าไม่ถึง เช่น กั้นคอกไม่ให้เล่นตรงบันได หาจุกพลาสติกมาอุดรูปลั๊กไฟ เป็นต้น ปัจจุบันกุมารแพทย์ทั่วโลกแนะว่า ไม่ควรให้เด็กเล็กดูโทรทัศน์ในช่วง 2-3 ปีแรกด้วยซ้ำ เพราะไม่เกิดประโยชน์ต่อพัฒนาการของเด็ก การเลี้ยงเด็กวัยนี้จึงเหนื่อยหน่อย ให้ออกแรงเยอะๆ ค่ะ เพราะร่างกายกำลังสร้างกล้ามเนื้อ และเชื่อมความสามารถของร่างกายหลายส่วน
ศ.คลินิก พญ.วินัดดา ปิยะศิลป์
(Some images used under license from Shutterstock.com.)