5 อันดับโรคมะเร็งพบมากในเพศชายและเพศหญิง

5 อันดับมะเร็งยอดฮิต ของคนยุคนี้

มะเร็ง สาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของคนไทย สำหรับคนที่ยังไม่เคยเป็น แค่ฟังชื่อก็อาจดูน่ากลัว หลายคนกลัวการเป็นโรคนี้ กลัวความเจ็บปวดทรมานจากตัวโรค และขั้นตอนการรักษามะเร็งที่เกิดขึ้นในบางอวัยวะเรา อาจพบปัจจัยที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับการเกิดโรคได้ แต่ขณะเดียวกันมะเร็งบางชนิดก็หาสาเหตุหลักของการเกิดโรคที่แท้จริงไม่ได้เช่นกัน ขอเพียงแค่เรารู้เท่าทันไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น หากมีความเข้าใจก็ไม่ใช่เรื่องน่ากลัว

สถานการณ์โรคมะเร็ง

ปัจจุบันสถานการณ์ของโรคมะเร็งในภาพรวม พบจำนวนผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มขึ้นทุกปี ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย โดยเฉลี่ยอยู่ที่ 130,000 รายต่อปี โดยพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง แต่จากข้อมูลและสถานการณ์พบว่า อัตราการเกิดโรคมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทั้งสองเพศรวมถึงอัตราการเสียชีวิต

โรคมะเร็งยังคงเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตเป็นอันดับหนึ่งของคนไทย นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 และล่าสุดก็ยังคงสูงอย่างต่อเนื่อง เฉลี่ย 100 คนต่อประชากร 100,000 คน ในขณะที่อัตราการเสียชีวิตเป็นอันดับ 2 ของคนไทย ก็คือเรื่องของอุบัติเหตุ เฉลี่ยอยู่ที่ 50 คนต่อประชากร 100,000 คน และจะเห็นได้ว่าทั้งข้อมูลเดิมที่มีอัตราที่เพิ่มขึ้น และข้อมูลการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น ก็เป็นภาพรวมที่สะท้อนให้เห็นถึงสถานการณ์โรคมะเร็งในประเทศไทย ที่หลายฝ่ายยังต้องให้ความสำคัญ

จัดลำดับมะเร็งยอดฮิต ที่คนไทยเป็นกันมาก

หากต้องจัดลำดับถึงอุบัติการณ์ของการเกิดโรคมะเร็งที่พบบ่อยในประเทศไทย ในแต่ละเพศ สามารถแบ่งออกได้เป็นเพศชายและเพศหญิง โดยจำแนกได้ดังนี้

5 อันดับแรกของมะเร็งที่พบบ่อยในเพศชาย

• มะเร็งตับและท่อน้ำดี

• มะเร็งปอด

• มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก

• มะเร็งต่อมลูกหมาก

• มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

5 อันดับแรกของมะเร็งที่พบบ่อยในเพศหญิง

• มะเร็งเต้านม

• มะเร็งปากมดลูก

• มะเร็งตับ

• มะเร็งปอด

• มะเร็งลำไส้ใหญ่

ดังที่กล่าวมาคือลำดับของโรคมะเร็งที่พบมากในเพศชายและเพศหญิง 5 อันดับ แต่ทว่าสาเหตุของการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งเป็นอันดับที่หนึ่งของทั้ง 2 เพศกลับพบว่า คือ โรคมะเร็งตับและท่อน้ำดี ถัดมาคือ โรคมะเร็งปอด สาเหตุเป็นเพราะทั้ง 2 มะเร็ง มีการพยากรณ์โรค จึงทำให้ทั้งมะเร็งตับและท่อน้ำดี มะเร็งปอดเป็นสาเหตุเสียชีวิตเป็นลำดับต้นๆ เมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่นๆ และขณะที่มะเร็งชนิดอื่นๆ การพยากรณ์โรคจะค่อนข้างดีกว่าและหากรู้เร็ว ก็สามารถให้การรักษาได้อย่างทันท่วงที

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคมะเร็ง

3 ปัจจัยหลักที่มีโอกาสทำให้เป็นโรคมะเร็ง คือ

1.กรรมพันธุ์ เป็นสาเหตุเพียง 5-10% ของปัจจัยเสี่ยงทั้งหมด

2.พฤติกรรม ที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง

3.สิ่งแวดล้อม ที่ประกอบไปด้วยมลภาวะต่างๆ

โดยทั้ง 3 ปัจจัยนี้ ในเรื่องของกรรมพันธุ์ไม่สามารถแก้ไขอะไรได้ แต่ก็ไม่ควรวิตกกังวลมากนัก เพราะมีเปอร์เซ็นต์ความเสี่ยงค่อนข้างน้อยเพียง 10% แต่ถ้าเป็นเรื่องของพฤติกรรมเหล่านี้ ถือว่ามีความเสี่ยงมาก และสิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้ เพราะมีพฤติกรรมมากมาย ที่ทำให้เราก้าวขาเข้าสู่ความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็ง

โดยอาจใช้วิธีการยึดหลัก “5 ทำ 5 ไม่” เพื่อห่างไกลโรคมะเร็ง ซึ่งถึงแม้จะเป็นเพียงแค่คำแนะนำเบื้องต้น รวมถึงการดูแลแบบองค์รวม เพราะจริงๆ แล้ว สาเหตุการเกิดโรคมะเร็งยังมีเหตุผลอื่นๆ ประกอบอีกมากมาย

5 ทำ พฤติกรรมที่ควรทำเพื่อห่างไกลมะเร็ง

1.ออกกำลังกายเป็นนิจ

2.ทำจิตแจ่มใส

3.กินผักผลไม้

4.กินอาหารหลากหลาย

5.ตรวจร่างกายเป็นประจำ

5 ไม่ พฤติกรรมที่ไม่ควรทำเพื่อห่างไกลมะเร็ง

1.ไม่สูบบุหรี่

2.ไม่มีเซ็กส์มั่ว

3.ไม่มัวเมาสุรา

4.ไม่ตากแดดจ้า

5.ไม่กินปลาน้ำจืดดิบ

นอกเหนือจากคำแนะนำ “5 ทำ 5 ไม่” แล้ว ยังมีสิ่งที่ควรต้องระมัดระวังอีกมาก เช่น การรับประทานเนื้อสัตว์แปรรูป อาหารปิ้งย่างไหม้เกรียม ไม่รับประทานอาหารจากน้ำมันทอดซ้ำ หรือใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน ก็จะทำให้มีโอกาสติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และไวรัสตับอักเสบซีได้ และอาจกลายเป็นมะเร็งตับได้ในอนาคต

สุดท้ายปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม ที่ในปัจจุบันเต็มไปด้วยมลภาวะต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นในดิน น้ำ หรืออากาศ รวมถึงในยุคของอุปกรณ์เทคโนโลยีที่รังสีต่างๆ รายล้อมอยู่รอบตัว

สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็ง

มีทั้งที่รู้และไม่รู้สาเหตุที่เกิดโรคมะเร็งในแต่ละอวัยวะ เช่น โรคมะเร็งปากมดลูกเรารู้สาเหตุว่า เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี Human Papilloma Virus (HPV) หรือไวรัสหูด ซึ่งสมัยก่อนไม่เคยรู้สาเหตุของการเกิดโรคคืออะไร แต่ช่วง 10 ปีหลังที่ผ่านมา จึงรู้ถึงสาเหตุ และพยายามรณรงค์ป้องกัน โดยการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส HPV ในเด็กผู้หญิงอายุตั้งแต่น้อยๆ ก่อนที่จะเริ่มมีเพศสัมพันธ์ เพื่อช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งในอนาคต จึงเป็นเหตุผลสำคัญที่ต้องมีการรณรงค์ให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องโรคมะเร็งบ่อยๆ และต่อเนื่อง

เพราะโรคมะเร็งไม่เหมือนโรคติดเชื้อ เช่น โรคไข้เลือดออกที่เรารู้ว่ายุงลายเป็นสาเหตุของการเกิดโรคไข้เลือดออก เมื่อเราจัดการกับยุงลาย และป้องกันการติดเชื้อได้ทุกอย่างจบ ใครก็อยากจะเอาชนะโรคมะเร็งให้ได้ แต่ว่าสาเหตุของการเกิดโรคก็มีทั้งรู้และไม่รู้สาเหตุที่แน่ชัด ปัจจัยเสี่ยงทั้ง 3 อย่าง ทำให้การควบคุมค่อนข้างลำบาก

การรณรงค์ให้คนที่ยังมีสุขภาพเป็นปกติสร้างพฤติกรรมที่ดี คือ “5 ทำ 5 ไม่” ให้มีความรู้ รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดกิจกรรมในการรณรงค์ ป้องกัน และพยายามให้เด็กรุ่นใหม่ได้รับวัคซีนป้องกันเชื้อ HPV และไวรัสตับอักเสบบีและซี รวมถึงพฤติกรรมอื่นๆ เช่น การออกกำลังกายตรวจสุขภาพ และตรวจคัดกรองมะเร็งอย่างสม่ำเสมอ หรือตรวจเต้านมอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หากมีข้อสงสัยหรือไม่แน่ใจให้รีบไปพบแพทย์ เพราะการดูแลตัวเองเป็นสิ่งจำเป็น การหลีกเลี่ยงความเสี่ยงต่างๆ รวมถึงสร้างพฤติกรรมการดำเนินชีวิตประจำวันที่ดี ก็จะช่วยลดโอกาสเสี่ยงเป็นมะเร็งได้ถึง 40%

นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ

ผู้อำนวยการสถานบันมะเร็งแห่งชาติ