Haijai.com


วัสดุอุดฟัน


 
เปิดอ่าน 4787

วัสดุอุดฟัน

 

 

หนึ่งในคำถามเรื่องการรักษาด้วยการอุดฟันที่ทันตแพทย์มักถูกถามอยู่บ่อยๆ ก็คือ “ควรอุดฟันด้วยวัสดุแบบไหนดีระหว่างสีเงินกับสีเหมือนฟัน” ดังนั้นหมอจุ้มจิ้มจะมาอธิบายให้ทุกคนเข้าใจและรู้จักวัสดุอุดฟันกันค่ะ จากนั้นค่อยมาดูกันว่าวัสดุแบบไหนที่เราจะเลือกให้มาอยู่เคียงคู่กับฟันของเรา

 

 

ปัจจุบันวัสดุอุดฟันได้รับการพัฒนาขึ้นอย่างมาก จึงมีวัสดุที่หลากหลาย ซึ่งมีคุณสมบัติในด้านต่างๆ ดีมากน้อยแตกต่างกันไปตามแต่ชนิดของวัสดุ ถ้าจะแบ่งโดยคร่าวๆ แล้ว สามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ ได้แก่ วัสดุอุดฟันโดยตรง และ วัสดุอุดฟันโดยอ้อม

 

 

วัสดุอุดฟันโดยตรง

 

เป็นวัสดุที่ถูกออกแบบมาเป็นพิเศษ เพื่อให้อุดโพรงหรือรูบนตัวฟัน วัสดุกลุ่มนี้แบ่งเป็น วัสดุสีเงินหรืออมัลกัมและวัสดุเหมือนฟัน

 

 วัสดุอุดฟันสีเงินหรืออมัลกัม ใช้มานานกว่า 100 ปีแล้ว ปัจจุบันได้รับการพัฒนาให้มีคุณสมบัติดีขึ้นกว่าเดิมมาก ประกอบด้วยส่วนที่เป็นโลหะหลายชนิด คือ เงิน ดีบุก และทองแดง รวมกันอยู่ในรูปของโลหะผสมหรืออัลลอย เวลาใช้ก็ผสมกับปรอทบริสุทธิ์ 99.99% ทำให้ได้วัสดุมีลักษณะนุ่ม นำไปใส่ในโพรงฟันที่กรอแต่งไว้ได้ มีความแข็งแรง ทนทาน ทนต่อแรงบดเคี้ยว ไม่แข็งหรืออ่อนจนเกินไป มีราคาถูก เป็นที่นิยมใช้อย่างแพร่หลายและต่อเนื่องยาวนาน มีความล้มเหลวหลังจากการอุดฟันต่ำ จุดด้อยของวัสดุชนิดนี้คือ ไม่สามารถยึดกับฟันได้โดยตรง ต้องอาศัยการกรอแต่งเนื้อฟันมาก เพื่อให้ได้รูปทรงของโพรงฟันที่ดีพอที่จะให้วัสดุยึดอยู่ได้ บางคนจึงมักกล่าวว่าเป็นการกรอแต่งฟันส่วนที่ดีให้เสียไปโดยเปล่าประโยชน์ อีกทั้งด้วยตัววัสดุที่มีสีเงินทำให้มีข้อจำกัดในการใช้เป็นวัสดุอุดฟันในบริเวณที่ต้องการความสวยงาม เช่น ฟันหน้า

 

 

 วัสดุอุดฟันสีเหมือนฟัน เป็นวัสดุที่ถูกพัฒนาขึ้นให้มีสีเหมือนฟัน มีความสวยงาม สามารถใช้ได้ทั้งฟันหน้าและฟันหลัง จึงเป็นที่นิยมมากในผู้ป่วยที่ต้องการความสวยงามเป็นพิเศษ ไม่จำเป็นต้องกรอแต่งเนื้อฟันมากนัก จุดด้อยของวัสดุกลุ่มนี้คือ มีความอ่อนกว่าฟัน ไม่แข็งแรง สึกเร็ว จึงไม่นิยมใช้ในการอุดโพรงฟันที่มีขนาดใหญ่ มีการเปลี่ยนแปลงของสีได้เมื่อมีอายุการใช้งานมากขึ้น ขั้นตอนการใช้งานค่อนข้างยุ่งยาก ซับซ้อน ต้องอาศัยความชำนาญของทันตแพทย์

 

 

มักพบความล้มเหลวภายหลังการอุดฟัน เช่น ภาวการณ์เสียวฟัน การเปลี่ยนสี การรั่วซึมบริเวณขอบของวัสดุ และเกิดรอยโรคผุซ้ำ อีกทั้งวัสดุกลุ่มนี้ยังมีราคาสูง เมื่อเทียบกับวัสดุชนิดอื่น ตัวอย่างวัสดุกลุ่มนี้ เช่น คอมโพสิต เรซิน (composite resin) นิยมใช้กันมากเพราะมีสีสวยงามเหมือนฟันธรรมชาติ มีความแข็งพอสมควร บางชนิดใช้อุดฟันหลังที่รับแรงบดเคี้ยวไม่มากนัก วัสดุประเภทนี้ไม่สามารถยึดเกาะโดยตรงกับเคลือบฟันและเนื้อฟัน ต้องใช้กรดกัดผิวเคลือบฟันให้เป็นรูพรุนเล็กๆ แล้วใช้น้ำยาทาลงไปทำหน้าที่เสมือนเป็นกาวยึดให้คอมโพสิตเรซินติดกับฟัน

 

 

วัสดุอุดฟันโดยอ้อม

 

เป็นวัสดุที่ถูกเตรียมหรือขึ้นรูปสำเร็จจากภายนอก ก่อนนำไปอุดบนตัวฟันหรือตำแหน่งฟันเดิมที่ทันตแพทย์เตรียมไว้ล่วงหน้า ได้แก่

 

 ทองคำ เป็นโลหะที่มีประวัติการใช้งานมายาวนาน เพราะมีความทนทานสูง ทนการสึกกร่อนได้ดี และไม่ทำให้ฟันคู่สบสึกด้วย แต่เนื่องจากโลหะมีสมบัตินำความร้อนและความเย็น จึงอาจก่อให้เกิดการระคายเคือง ปัจจุบันการใช้ทองคำเป็นวัสดุอุดฟันลดปริมาณลงมาก เพราะวัสดุชนิดอื่นให้ความสวยงามคล้ายฟันจริงมากกว่า นอกจากนี้ทองคำยังมีราคาแพงแม้จะมีอายุการใช้งานยาวนานก็ตาม

 

 

 พอร์ซเลน เป็นวัสดุเซรามิก มีความแข็งและเปราะมาก จึงทำให้ฟันคู่สบสึกหรอได้ง่าย ทันตแพทย์ไม่แนะนำให้ใช้พอร์ซเลนอุดฟัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งฟันบดเคี้ยวอย่างฟันกราม

 

 

นอกจากนี้ยังมีการใช้วัสดุอุดฟันที่ทำจากวัสดุอื่นอีกหลายชนิด เช่น แพลทินัม โลหะผสมของดีบุกกับเหล็ก เป็นต้น

 

 

หลักในการเลือกวัสดุอุดฟัน

 

โดยทั่วไปการเลือกวัสดุอุดฟันจะเป็นหน้าที่ของทันตแพทย์ในการพิจารณาวัสดุที่เหมาะสม แต่ผู้ป่วยก็สามารถมีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและความต้องการกับทันตแพทย์ได้เสมอ

 

 การอุดฟันหน้า จำเป็นต้องใช้วัสดุสีเหมือนฟัน เพื่อให้เกิดความสวยงาม ทันตแพทย์จะเป็นผู้คัดเลือกสีที่เหมาะสมโดยใช้หลักความรู้ทางทฤษฎีและเทคนิคในทางปฏิบัติ เมื่อเลือกได้แล้วทันตแพทย์จะนำเฉดสีที่ถูกคัดเลือกมาเทียบกับฟันของผู้ป่วยภายใต้แสงปกติ ให้ผู้ป่วยช่วยพิจารณา ผู้ป่วยสามารถซักถามแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับทันตแพทย์ได้ เพื่อให้ได้สีฟันที่เหมาะสมและพึงพอใจ

 

 

 การอุดฟันหลัง บ่อยครั้งที่ทันตแพทย์และผู้ป่วยมีความคิดเห็นไม่ตรงกันในการเลือกวัสดุอุดฟันหลัง เนื่องจากผู้ป่วยต้องการความสวยงาม จึงต้องการเลือกใช้วัสดุสีเหมือนฟันในฟันหลังจนลืมพิจารณาคุณสมบัติด้านอื่นๆ ไป เช่น ความแข็งแรง ความสึก ความคุ้มค่า และความยุ่งยาก เป็นต้น ซึ่งการเลือกวัสดุอุดฟันหลังจำเป็นต้องพิจารณาปัจจัยดังกล่าวร่วมด้วย เช่น กรณีโพรงฟันมีขนาดใหญ่และเป็นบริเวณที่ต้องรับแรงจากการบดเคี้ยว ควรพิจารณาอุดฟันด้วยอมัลกัมมากกว่าวัสดุสีเหมือนฟัน เนื่องจากอมัลกัมมีความแข็งแรงมากกว่า ทนต่อการสึกและการแตกได้มากกว่า บริเวณฟันหลังด้านในที่มองเห็นได้ยาก การอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟันนับว่ามีราคาแพงเกินความจำเป็น และยังเพิ่มความยุ่งยากซับซ้อน อาจส่งผลต่อความล้มเหลวสูงขึ้นด้วย

 

 

แต่หากในช่องปากมีโพรงฟันขนาดเล็ก เป็นบริเวณไม่รับแรงบดเคี้ยว มองเห็นได้ง่ายจากการยิ้ม กรณีแบบนี้การพิจาณาอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟันจะมีความเหมาะสมมากกว่า เนื่องจากไม่ต้องกรอแต่งฟันมาก ไม่สูญเสียเคลือบฟันและเนื้อฟันส่วนที่ดีไปโดยเปล่าประโยชน์

 

 

นอกจากทันตแพทย์จะมีบทบาทโดยตรงต่อการเลือกวัสดุให้แก่ผู้ป่วยแล้ว ผู้ป่วยเองก็มีส่วนร่วมในการตัดสินใจได้เช่นเดียวกัน การพิจารณาเพียงความสวยงามอาจไม่ใช่เหตุผลที่เพียงพอ โดยเฉพาะฟันหลังควรพิจารณาถึงปัจจัยอื่นๆ ร่วมด้วย ซึ่งทันตแพทย์จะเป็นผู้ให้คำแนะนำได้เป็นอย่างดี

 

 

ข้อมูลอ้างอิง

 

-คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

-ทันตแพทยสภา

-เอกสารประกอบการสอน ทันตชีววัสดุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

-ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ

-www.info.dent.nu.ac.th โดย ทพ.พงษ์สิริ ใจคำปัน

 

 

ทพญ.กิตติลักษณ์ จุลลัษเฐียร

ทันตแพทย์

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





สิวอุดตันเกิดจาก สิวฮอร์โมน คอลลาเจน สิวไขมัน สิวหัวแข็ง AviClear AviClear Laser สิวไต สิวเสี้ยน หน้าขาวใส หน้าแพ้สาร สิวข้าวสาร หน้าใสไร้สิว หน้าไหม้แดด สิวหัวขาว หน้าแห้ง อาการนอนกรน วิธีลดไขมันทั้งตัว ผิวขาว ผิวหน้า ผู้หญิงนอนกรน หน้ากระจ่างใส วิธีลดไขมันในร่างกาย หน้าเนียนใส หน้าเนียน หน้าหมองคล้ำเกิดจาก กดสิวใกล้ฉัน กดสิวเสี้ยน กดสิว หน้าใส สิวอุดตัน หน้าหมองคล้ำ สิวอักเสบ สิว สิวหัวช้าง หน้าขาว สิวขึ้นคาง สิวผด ครีมลดรอยสิว วิธีแก้การนอนกรนผู้ชาย แก้อาการนอนกรนผู้หญิง วิธีลดหน้าท้องแบบเร่งด่วน Sculpsure ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความน่ารู้ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความรักษาอาการนอนกรน บทความ Morpheus บทความ Coolsculpting บทความโปรแกรมดูแลผิวหน้า ข่าวและกิจกรรม romrawin รมย์รวินท์ Plinest Pico หลุมสิว เลเซอร์ฝ้า เลเซอร์ฝ้า กระ IV Weight Loss Thermage Body Pico Laser ราคา สิว กลืนบอลลูนราคา วิธีลดน้ำหนัก วิธีแก้อาการนอนกรน อาการนอนกรน บทความโปรแกรมรักษาอาการนอนกรน เลเซอร์รีแพร์ ดึงหน้าที่ไหนดี ผ่าตัดดึงหน้าราคา Thermage FLX ผ่าตัดดึงหน้า ดึงหน้าราคา ผ่าตัดดึงหน้าที่ไหนดี ดึงหน้า vs ร้อยไหม ศัลยกรรมดึงหน้าราคา เครื่องสลายไขมันด้วยความเย็น Ultraformer MPT ราคา ลดเซลลูไลท์ ฟิลเลอร์แก้มตอบราคา CoolSculpting vs Emsculpt ลดน้ำหนัก วิธีสลายไขมัน สลายไขมัน Alexandrite Laser Dynamic Tech Morpheus Pro สารเติมเต็ม ฟิลเลอร์แท้ ฟิลเลอร์ปลอม เลเซอร์ขนหน้าอก Coolsculpting vs Coolsculpting Elite Morpheus8 ราคา สลายไขมันด้วยความเย็นราคา สลายไขมันด้วยความเย็น ฟิลเลอร์ใต้ตาราคา ดึงหน้า Ultherapy Prime vs Ulthera SPT IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม Coolsculpting Fit Firm Emsculpt Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex