Haijai.com


ภาวะน้ำคร่ำผิดปกติขณะตั้งครรภ์


 
เปิดอ่าน 29260

ภาวะน้ำคร่ำผิดปกติขณะตั้งครรภ์

 

 

ช่วงนี้หมอมีโอกาสได้พบคนไข้ที่มารับการตรวจฝากครรภ์ และพบว่ามีภาวะน้ำคร่ำน้อย หลายรายด้วยกัน แม้กระทั่งล่าสุดเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาล ก็มีภาวะน้ำคร่ำน้อยตั้งแต่อายุครรภ์ 28 สัปดาห์ ต้องคลอดก่อนกำหนด ทำให้เกิดผลการคลอดที่ไม่ดีตามมาต่อทารกในครรภ์ เช่น ความไม่แข็งแรงของปอด น้ำหนักตัวน้อย ซึ่งแม่ตั้งครรภ์อาจมีข้อสงสัยว่า หากมีภาวะน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติจะเป็นอันตรายกับทารกในครรภ์หรือไม่ และจะมีวิธีดูแลรักษาน้ำคร่ำให้อยู่ภาวะปกติได้อย่างไร ?

 

 

น้ำคร่ำคือ อะไร ?

 

น้ำคร่ำ หรือ Amniotic fluid คือ น้ำที่อยู่รอบๆ ตัวทารกในครรภ์น้ำคร่ำสร้างเพิ่มขึ้นประมาณวันละ 30-40 มิลลิลิตร (ซีซี) ต่อวัน จนมีปริมาณถึง 4000 ซีซี เมื่อครรภ์ครบกำหนด (2800 ซีซี อยู่ในตัวทารก 400 ซีซีอยู่ในรก และ 800 ซีซีลอยอยู่รอบตัวเด็ก) ปริมาณน้ำคร่ำจะเริ่มลดลงในช่วงอายุครรภ์ตั้งแต่ 36 สัปดาห์เป็นต้นไป และลดลงอย่างมากหลังอายุครรภ์ 40 สัปดาห์ จึงเป็นที่มาว่าทำไมการตั้งครรภ์ไม่ควรให้คลอดเกินอายุครรภ์ 40 สัปดาห์ เพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ จากภาวะน้ำคร่ำน้อย

 

 

น้ำคร่ำมีประโยชน์อย่างไร ? น้ำคร่ำมีการหมุนเวียนอย่างไร ?

 

น้ำคร่ำประกอบด้วยสารหลายชนิด เช่น โซเดียม คลอไรด์ เหล็ก ทำหน้าที่ควบคุมสมดุลของน้ำ และเกลือแร่ของทารก และควบคุมอุณหภูมิของทารก ช่วยเป็นเกราะป้องกันอันตรายจากแรงกระแทกต่างๆ ที่ผ่านทางหน้าท้องมารดาให้แก่ทารกในครรภ์ และช่วยให้ทารกเคลื่อนไหวอย่างคล่องตัว เป็นปัจจัยสำคัญต่อการเจริญเติบโต และการพัฒนาการอวัยวะต่างๆ ของทารกในครรภ์ โดยเฉพาะระบบกล้ามเนื้อ และข้อ ในช่วงแรกของการตั้งครรภ์ น้ำคร่ำสร้างจากถุงการตั้งครรภ์ ที่เรียกว่า ถุงแอมเนี่ยน (Amnion) ส่วนในช่วงไตรมาสที่สอง หลังจากระบบขับถ่ายทารกในครรภ์ เริ่มพัฒนา(8-11 สัปดาห์) น้ำคร่ำส่วนใหญ่มาจากการถ่ายปัสสาวะของทารกในครรภ์์ (Fetal urine) โดยจะสรา้ งไดถึ้งวันละ 700-900 ซซีี ในครรภ์ใกล้ครบกำหนด และการสร้างจะลดลงหลังจากอายุครรภ์ 40 สัปดาห์

 

 

ดังนั้น ในรายที่มีความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ก็จะทำให้เกิดภาวะน้ำคร่ำน้อยตามมาได้ น้ำคร่ำหมุนเวียนโดยเมื่อสร้างออกมาอยู่ในถุงน้ำคร่ำแล้ว ทารกก็จะกลืนเข้าไปทางปาก(เริ่มที่ 8-11 สัปดาห์) และดูดซึมโดยลำไส้ นอกจากนี้ยังเข้าไปในระบบทางเดินหายใจ และดูดซึม โดยเส้นเลือดในถุงลม นอกจากนี้ยังมีการแลกเปลี่ยนน้ำคร่ำในส่วนอื่นๆ อีก เช่น ผิวหนังทารกในครรภ์ ถุงหุ้มตัวทารก หรือแม้กระทั่งเส้นเลือดสายสะดือ

 

 

ความผิดปกติของน้ำคร่ำเป็นอย่างไร ?

 

1.ปริมาณน้ำคร่ำมาก หรือ ครรภ์แฝดน้ำ (Polyhydramnios) หมายถึง การมีปริมาณน้ำคร่ำในครรภ์มากกว่า 1.5-2.0 ลิตร ในไตรมาสที่ 3

 

 

2.ปริมาณน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios) หมายถึง การมีปริมาณน้ำคร่ำในครรภ์น้อยกว่า 0.5 ลิตร ในไตรมาสที่ 3 ในที่นี้จะกล่าวถึงเรื่องน้ำคร่ำน้อยเป็นหลัก

 

 

ภาวะน้ำคร่ำน้อยวินิจฉัยได้อย่างไร ?

 

จากการซักประวัติ เช่น น้ำเดิน การมีของเหลวออกจากช่องคลอด หรือการตรวจร่างกาย มักพบว่าเมื่อวัดขนาดท้องแม่ตั้งครรภ์ จะน้อยกว่าขนาดของอายุครรภ์ เมื่อสงสัยจะใช้การตรวจอัลตราซาวนด์ เป็นการตรวจวินิจฉัยมาตรฐานเพื่อยืนยัน โดยการวัดปริมาณน้ำคร่ำที่นิยมทำได้ 2 วิธี คือ

 

1.การวัดแอ่งที่ลึกสุดของน้ำคร่ำ (Maximum vertical pocket depth: MVP) ถ้าวัดได้น้อยกว่า 2 เซนติเมตร ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำน้อย และถ้าวัดได้มากกว่า 8 เซนติเมตร ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำมาก

 

 

2.การวัดดัชนีน้ำคร่ำ (Amniotic Fluid Index: AFI) โดยวัดจากแอ่งที่ลึกที่สุดของถุงน้ำคร่ำแบบตั้งฉากโดยแบ่งหน้าท้องแม่เป็น 4 ส่วน แล้วนำค่าที่ได้มารวมกัน เป็นวิธีที่นิยมมากที่สุดในปัจจุบัน โดยถ้าวัดรวมกันได้น้อยกว่า 5 เซนติเมตร ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำน้อย ถ้ามากกว่า 20-25 เซนติเมตร ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำมาก

 

 

ภาวะน้ำคร่ำน้อยเกิดจากสาเหตุใด ?

 

เกิดจากความผิดปกติของทารก เช่น ความผิดปกติของโครโมโซม ความผิดปกติของอวัยวะต่างๆ เช่น การไม่พัฒนาของไต (Renal agenesis) หรือการอุดตันของระบบทางเดินปัสสาวะ (Obstructive malformations) ภาวะรกเสื่อม ภาวะขาดออกซิเจนเรื้อรัง การขาดเลือด และสารอาหารไปเลี้ยงทารกในครรภ์ จนทำให้เกิดภาวะการเจริญเติบโตช้าของทารกในครรภ์ (Intrauterine growth restriction) อายุครรภ์เกินกำหนด (Post-term gestation) ภาวะขาดน้ำของแม่ (Maternal dehydration) ภาวะถุงน้ำคร่ำรั่ว หรือแตกก่อนครบกำหนดคลอด (Premature rupture of membrane: PROM)

 

 

ภาวะน้ำคร่ำน้อย มีผลต่อทารกในครรภ์อย่างไร ?

 

ภาวะน้ำคร่ำน้อย มีผลต่ออัตราการตายของทารกในครรภ์ โดยเฉพาะถ้าเกิดตั้งแต่อายุครรภ์น้อยๆ อัตราตายถึงร้อยละ 90 ถ้าเกิดตั้งแต่อายุครรภ์ก่อน 22 สัปดาห์ และตรวจพบความผิดปกติของร่างกาย และความผิดปกติของโครโมโซมสูงขึ้น น้ำคร่ำน้อยจะมีผลต่อการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ และอาจทำให้อวัยวะของทารกในครรภ์ผิดปกติจากการกดเบียดทารกในครรภ์ เรียกว่า Potter sequence คือ พบใบหน้าผิดรูป แขนขา และมือเท้าผิดรูป ที่พบบ่อยคือภาวะเท้าปุก (Clubfoot) การที่ทารกต้องเจริญเติบโตในมดลูกที่แคบกว่าปกติ ทำให้ปอดแฟบ (Pulmonary Hypoplasia) ส่งผลต่อการแลกเปลี่ยนก๊าซของทารก และมีผลต่อพัฒนาการของสมองตามมาอีกด้วย นอกจากนี้ยังพบว่า อัตราการผ่าตัดคลอดสูงขึ้น เพราะสายสะดือจะถูกกดทับขณะมดลูกบีบตัวจะทำให้ อัตราการเต้นของหัวใจลดลง (Fetal heart rate deceleration) เกิดภาวะกรดในเลือดทารก ทำให้ทารกอยู่ในภาวะคับขัน (Fetal distress) ซึ่งเป็นข้อบ่งชี้ของการผ่าตัดคลอดอย่างเร่งด่วน

 

 

การรักษาภาวะน้ำคร่ำน้อยในครรภ์ ทำได้อย่างไร ?

 

1.ตรวจค้นหาสาเหตุ และให้การรักษาโรคตามสาเหตุของน้ำคร่ำน้อย เช่น ถ้าเกิดจากภาวะขาดน้ำของแม่ ก็ต้องเพิ่มการทานน้ำให้มากขึ้น หรือถ้าเกิดจากภาวะเจริญเติบโตช้าของทารกในครรภ์ ก็ต้องเพิ่มการทานอาหารที่มีประโยชน์และพักผ่อนให้มากขึ้น

 

 

2.แนะนำมารดาให้สังเกตอาการผิดปกติต่างๆ เช่น ทารกดิ้นน้อย หรือไม่ดิ้น มีเลือดออกทางช่องคลอด น้ำหนักลด นัดตรวจติดตามเพื่อประเมินจำนวนน้ำคร่ำอย่างใกล้ชิด หรือในรายที่ไม่แน่ใจเรื่องสุขภาพทารกในครรภ์ อาจพิจารณารับไว้ดูแลรักษาในโรงพยาบาล

 

 

3.การรักษาด้วยการเติมน้ำคร่ำเข้าไปในถุงการตั้งครรภ์ (Amnioinfusion) เพื่อบรรเทาการกดสายสะดือ พิจารณาตามข้อบ่งชี้ และความเหมาะสม

 

 

4.ในกรณีที่ภาวะน้ำคร่ำน้อยจนเป็นอันตรายต่อมารดา และทารก ในรายที่อายุครรภ์ครบกำหนดแล้ว แนะนำให้ยุติการตั้งครรภ์โดยการชักนำคลอดให้คลอดเอง หรือผ่าตัดคลอดแล้วแต่กรณี แต่ในกลุ่มที่อายุครรภ์ยังไม่ครบกำหนด ช่วงอายุครรภ์ 34 - 36 สัปดาห์ อาจต้องพิจารณาเฝ้ารอ (Expectant) และติดตามปริมาณน้ำคร่ำ รวมถึงสุขภาพ ทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิด ควรรีบให้คลอดถ้าผลการประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ไม่ดี ส่วนกรณีที่อายุครรภ์น้อยกว่า 34 สัปดาห์ อาจต้องพิจารณาเรื่องการให้ยากระตุ้นพัฒนาการปอด หรือยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อ โดยแพทย์ผู้ดูแลจะพิจารณาให้การรักษาเป็นรายๆ ไป

 

 

ภาวะน้ำคร่ำน้อย หรือ Oligohydramnios เป็นภาวะที่เกิดอันตรายต่อมารดา และทารกในครรภ์เป็นอย่างมาก การมารับการฝากครรภ์อย่างสม่ำเสมอ และรับการตรวจร่างกาย และอัลตราซาวนด์ในระยะที่เหมาะสม จะช่วยให้การวินิจฉัยทำได้รวดเร็ว ช่วยลดภาวะแทรกซ้อน และลดอัตราการเสียชีวิตของทารกในครรภ์ได้

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





สิวอุดตันเกิดจาก สิวฮอร์โมน คอลลาเจน สิวไขมัน สิวหัวแข็ง AviClear AviClear Laser สิวไต สิวเสี้ยน หน้าขาวใส หน้าแพ้สาร สิวข้าวสาร หน้าใสไร้สิว หน้าไหม้แดด สิวหัวขาว หน้าแห้ง อาการนอนกรน วิธีลดไขมันทั้งตัว ผิวขาว ผิวหน้า ผู้หญิงนอนกรน หน้ากระจ่างใส วิธีลดไขมันในร่างกาย หน้าเนียนใส หน้าเนียน หน้าหมองคล้ำเกิดจาก กดสิวใกล้ฉัน กดสิวเสี้ยน กดสิว หน้าใส สิวอุดตัน หน้าหมองคล้ำ สิวอักเสบ สิว สิวหัวช้าง หน้าขาว สิวขึ้นคาง สิวผด ครีมลดรอยสิว วิธีแก้การนอนกรนผู้ชาย แก้อาการนอนกรนผู้หญิง วิธีลดหน้าท้องแบบเร่งด่วน Sculpsure ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความน่ารู้ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความรักษาอาการนอนกรน บทความ Morpheus บทความ Coolsculpting บทความโปรแกรมดูแลผิวหน้า ข่าวและกิจกรรม romrawin รมย์รวินท์ Plinest Pico หลุมสิว เลเซอร์ฝ้า เลเซอร์ฝ้า กระ IV Weight Loss Thermage Body Pico Laser ราคา สิว กลืนบอลลูนราคา วิธีลดน้ำหนัก วิธีแก้อาการนอนกรน อาการนอนกรน บทความโปรแกรมรักษาอาการนอนกรน เลเซอร์รีแพร์ ดึงหน้าที่ไหนดี ผ่าตัดดึงหน้าราคา Thermage FLX ผ่าตัดดึงหน้า ดึงหน้าราคา ผ่าตัดดึงหน้าที่ไหนดี ดึงหน้า vs ร้อยไหม ศัลยกรรมดึงหน้าราคา เครื่องสลายไขมันด้วยความเย็น Ultraformer MPT ราคา ลดเซลลูไลท์ ฟิลเลอร์แก้มตอบราคา CoolSculpting vs Emsculpt ลดน้ำหนัก วิธีสลายไขมัน สลายไขมัน Alexandrite Laser Dynamic Tech Morpheus Pro สารเติมเต็ม ฟิลเลอร์แท้ ฟิลเลอร์ปลอม เลเซอร์ขนหน้าอก Coolsculpting vs Coolsculpting Elite Morpheus8 ราคา สลายไขมันด้วยความเย็นราคา สลายไขมันด้วยความเย็น ฟิลเลอร์ใต้ตาราคา ดึงหน้า Ultherapy Prime vs Ulthera SPT IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม Coolsculpting Fit Firm Emsculpt Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex