Haijai.com


รู้ก่อนใช้ยารักษาเบาหวาน


 
เปิดอ่าน 1779

รู้ก่อนใช้ยารักษาเบาหวาน

 

 

โรคเบาหวาน โรคเรื้อรังที่ใครก็ไม่อยากเป็น แต่ปัจจุบันพบว่าประชากรไทยจำนวน 3.2 ล้านคน มีภาวะเบาหวาน แต่มีเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นที่รู้ตัวว่าเป็นเบาหวาน และมีผู้ป่วยเบาหวานเพียงร้อยละ 6.25 จากจำนวนผู้ป่วยเบาหวานทั้งหมด ที่มีผลการรักษาที่น่าพอใจ เนื่องจากโรคเบาหวานเป็นโรคที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง แม้จะรักษาไม่หายขาด แต่ก็สามารถควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในระดับปกติได้ ด้วยการควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย และใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำ ซึ่งหลายคนไม่รู้ว่า ยาที่ใช้คืออะไร มีข้อห้ามหรือข้อควรระวังอะไรบ้าง ลองมาเรียนรู้ เพื่อป้องกันความผิดพลาด จนทำให้คุมน้ำตาลในเลือดไม่ได้ผลกันดีกว่า

 

 

รู้จัก 6 กลุ่มของยารักษาเบาหวาน

 

ยารักษาโรคเบาหวานมีหลายชนิด ซึ่งออกฤทธิ์ตามกลไกของการเกิดโรคเบาหวาน อาจแบ่งได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ 6 กลุ่ม ตามกลไกในการออกฤทธิ์ของยา ได้แก่

 

1.ยาที่ออกฤทธิ์โดยกระตุ้นให้ตับอ่อนสร้างอินซูลินเพิ่มขึ้น เช่น ยากลุ่มซัลโฟนิลยูเรีย รวมทั้งยาใหม่ในกลุ่มที่ออกฤทธิ์โดยเพิ่มฮอร์โมนอินครีติน ซึ่งช่วยให้เซลล์ของตับอ่อนทำงานดีขึ้น และลดระดับกลูคากอน หลังรับประทานอาหาร ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีและเร็ว แต่มีข้อเสียคือทำให้น้ำหนักตัวเพิ่ม และเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำได้บ่อย

 

 

2.ยาที่ออกฤทธิ์โดยทำให้เซลล์ของร่างกายใช้น้ำตาลกลูโคสได้ดีขึ้น ลดภาวะด้านอินซูลิน เช่น ยาไพโอกลิตาโซน ซึ่งทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มและมีน้ำคั่งทำให้บวมได้ จึงมีข้อควรระวังในคนไข้สูงอายุที่มีภาวะหัดใจโต หัวใจวาย

 

 

3.ยาที่ออกฤทธิ์โดยลดการสร้างน้ำตาลกลูโคสจากตับ เช่น ยาเมทฟอร์มิน มีข้อดีคือไม่ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่ม แต่มีข้อเสียคือ ทำให้มีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้ และถ่ายอุจจาระบ่อย หรือถ่ายเหลวเหมือนท้องเสียได้

 

 

4.ยาที่ออกฤทธิ์โดยลดการดูดซึมน้ำตาลจากลำไส้ มักมีปัญหาเรื่องแก๊สในลำไส้ ผายลมบ่อย

 

 

5.ยาที่ออกฤทธิ์โดยการปล่อยน้ำตาลออกทางไตเพิ่มขึ้น หรือผ่านทางปัสสาวะ ช่วยลดน้ำหนักได้ดี แต่มีข้อเสียคือ เกิดการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะได้บ่อยขึ้น

 

 

6.ยาอินซูลิน ซึ่งเป็นยาชนิดฉีดมีหลายชนิด เช่น ชนิดออกฤทธิ์สั้น ออกฤทธิ์เร็ว ใช้ฉีดเพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือดหลังรับประทานอาหาร หรือใช้ในกรณีฉุกเฉิน ต้องการลดระดับน้ำตาลในเลือดโดยเร็ว ชนิดออกฤทธิ์ปานกลางและออกฤทธิ์นาน มักใช้เป็นอินซูลินแบบพื้นฐาน คือ ให้ออกฤทธิ์นานตลอดวัน สามารถฉีดเพียงวันละ 1-2 ครั้ง

 

 

จะเห็นได้ว่า ไม่มียาตัวใดที่มีคุณสมบัติสมบูรณ์ ปราศจากข้อเสีย การจะเลือกใช้ยาชนิดใดนั้น อยู่ในวิจารณญาณของแพทย์ผู้ดูแล ในบางครั้งอาจต้องใช้ยาร่วมกัน 2 หรือ 3 ประเภท หรือร่วมกับยาฉีดอินซูลิน การใช้ยาร่วมกันตั้งแต่ 2 ประเภทขึ้นไป จะมีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลได้ดีขึ้น แต่ก็มีโอกาสเกิดอาการข้างเคียงจากยาเพิ่มขึ้นเช่นกัน

 

 

ต้องคำนึงไว้เสมอว่า ยาทุกชนิดมีทั้งคุณและโทษ สิ่งสำคัญคือใช้เท่าที่จำเป็น ใช้ในปริมาณที่น้อย และต้องรับประทานอย่างถูกต้องตรงเวลา ยาเบาหวานบางชนิดต้องรับประทานก่อนอาหาร หรือรับประทานพร้อมกับมื้ออาหาร จึงจะมีฤทธิ์ตามที่ต้องการ หากไปรับประทานหลังอาหาร อาจมีฤทธิ์ลดลงหรือไม่มีประสิทธิภาพได้ โดยทั่วไปถ้าหากให้รับประทานก่อนอาหาร ควรรับประทานก่อนอาหารราว 15-30 นาที ควรรับประทานอาหารและรับประทานยาให้ตรงเวลาใกล้เคียงกันทุกๆ วัน ในกรณีที่ลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีเมื่อนึกขึ้นได้ การลืมรับประทานยาหรืองดยาเบาหวานต่อเนื่องเป็นเวลาหลายๆ วัน อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดขึ้นสูงมาก และไม่ควรปรับเพิ่มหรือลดขนาดของยาเบาหวานเอง โดยไม่ปรึกษาแพทย์

 

 

ศ.นพ.สมพงษ์ สุวรรณวลัยกร

อายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านต่อมไร้ท่อ

โรงพยาบาลสมิติเวช ธนบุรี

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความน่ารู้ romrawin รมย์รวินท์ IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม สลายไขมันด้วยความเย็น Coolsculpting Fit Firm Emsculpt สลายไขมันด้วยความเย็น Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime อัลเทอร่า Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex