© 2017 Copyright - Haijai.com
เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวัคซีน
“วัคซีน” ทำหน้าที่กระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน เปรียบเสมือนเครื่องป้องกันของร่างกาย และทำหน้าที่ต่อสู้กับเชื้อโรค ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรียก็ตาม จึงขอนำเสนอเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวัคซีน โดยเริ่มที่วัคซีนพื้นฐานก่อนค่ะ
วัคซีนพื้นฐานหรือวัคซีนบังคับ คือ วัคซีนที่ได้รับการบรรจุในแผนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของประเทศ แนะนำให้ใช้ในเด็กไทยทุกคน เพื่อสร้างเสริมสุขภาพให้แข็งแรง ที่มีความคุ้มค่ากว่าการรักษาหลังจากติดเชื้อหรือเป็นโรคแล้วค่ะ
ตารางการให้วัคซีนพื้นฐาน (Compulsory vaccines)
วัคซีนพื้นฐาน |
แรกเกิด |
1 เดือน |
2 เดือน |
วัณโรค (BCG) |
BCG (1) |
|
|
ตับอักเสบบี (HBV) |
HBV 1 |
HBV 2 |
|
คอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ (DTPw) |
|
|
DTPw 1 |
โปลิโอชนิดกิน (OPV) |
|
|
OPV 1 |
หัด หัดเยอรมัน คางทูม (MMR) |
|
|
|
ไข้สมองอักเสบเจอี (JE) |
|
|
|
วัคซีนพื้นฐาน |
4 เดือน |
6 เดือน |
วัณโรค (BCG) |
|
|
ตับอักเสบบี (HBV) |
|
HBV 3 |
คอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ (DTPw) |
DTPw 2 |
DTPw 3 |
โปลิโอชนิดกิน (OPV) |
OPV 2 |
OPV 3 |
หัด หัดเยอรมัน คางทูม (MMR) |
|
|
ไข้สมองอักเสบเจอี (JE) |
|
|
วัคซีนพื้นฐาน |
9 เดือน |
1 ปี |
1 ปีครึ่ง |
วัณโรค (BCG) |
|
|
|
ตับอักเสบบี (HBV) |
|
|
|
คอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ (DTPw) |
|
|
DTPw 4 |
โปลิโอชนิดกิน (OPV) |
|
|
OPV 4 |
หัด หัดเยอรมัน คางทูม (MMR) |
MMR (2) 1 |
|
|
ไข้สมองอักเสบเจอี (JE) |
|
JE (4) 1, 2 |
วัคซีนพื้นฐาน |
2-2 ปีครึ่ง |
4-6 ปี |
10-12 ปี |
วัณโรค (BCG) |
|
|
|
ตับอักเสบบี (HBV) |
|
|
|
คอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ (DTPw) |
|
DTPw 5 |
dT และทุก 10 ปี |
โปลิโอชนิดกิน (OPV) |
|
OPV 5 |
|
หัด หัดเยอรมัน คางทูม (MMR) |
|
MMR (3) 2 |
|
ไข้สมองอักเสบเจอี (JE) |
JE 3 |
|
|
*** ตารางข้อมูลการให้วัคซีนจาก สำนักโรคติดต่อทั่วไป
ข้อแนะนำ
1.สำหรับเด็กแรกเกิดควรฉีดวัคซีนวัณโรค (BCG) ก่อนออกจากโรงพยาบาล ควรให้เร็วที่สุดภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด
2.การฉีดวัคซีนหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม (MMR) ครั้งที่ 1 หากไม่ได้ฉีดเมื่ออายุ 9 เดือน ให้รีบติดตามฉีดให้เร็วที่สุดภายใน 9-12 เดือน
3.วัคซีนหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม (MMR) ครั้งที่ 2 ตามแผนปฏิบัติงานของกระทรวงสาธารณสุขฉีดให้เด็กนักเรียนชั้น ป.1
4.วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี (JE) ครั้งที่ 1 และ 2 ให้ฉีดห่างกัน 4 สัปดาห์ และให้รีบฉีดภายใน 12-18 เดือน
• โรคบางโรคได้สูญหายไปจากโลก ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการนำวัคซีนมาใช้ เช่น โรคฝีดาษ และโรคบางโรคกำลังใกล้จะถูกกำจัดให้หมดไปด้วยการใช้วัคซีนเช่นเดียวกัน เช่น โรคโปลิโอ
• คนส่วนใหญ่อาจคิดว่า วัคซีนเป็นของที่มีไว้เพื่อใช้สำหรับเด็กเท่านั้น แต่ที่จริงแล้ววัคซีนเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ใหญ่ด้วยเช่นกัน การให้บางชนิดมีความมุ่งหวังเพื่อให้เกิดประโยชน์ในผู้ใหญ่เป็นสำคัญ เช่น วัคซีนอีสุกอีใส วัคซีนตับอักเสบเอ วัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนนิวโมคอคคัส เป็นต้น เนื่องจากหากโรคต่างๆ เหล่านี้เกิดในผู้ใหญ่แล้ว อาจมีอาการรุนแรง
• การให้วัคซีนทิ้งช่วงห่างกันเกินไปกว่าที่กำหนด ไม่ได้ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำลง แต่หากระยะห่างของวัคซีนใกล้กันเกินไป อาจทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำกว่าที่ควรจะเป็น กรณีไม่ได้มารับวัคซีนตามที่กำหนด ไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นใหม่ ไม่ว่าจะเป็นช่วงห่างไปนานเท่าใด ให้นับต่อจากวัคซีนครั้งก่อนได้เลย
ข้อมูลอ้างอิง : วัคซีน น่ารู้ เขียนโดย สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย
(Some images used under license from Shutterstock.com.)