โรคกระเพาะอาหาร คืออะไร

โรคกระเพาะอาหาร คืออะไร

โรคกระเพาะอาหาร หมายถึง สภาวะที่กระเพาะมีแผลเยื่อบุภายใน และลำไส้ก็ถูกทำลายไปด้วย บางครั้ง อาจจะเรียกว่าร่วมไปกันไปก็ได้ เช่น โรคกระเพาะอาหารและลำไส้ โรคกระเพาะอาหารนี้พบได้ในทุกเพศทุกวัย

โรคแผลในกระเพาะอาหารมักพบได้บ่อย ๆ ในประชากรวัยทำงาน และพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง อาการสำคัญของโรคนี้ก็เช่น มีอาการปวดท้องบริเวณลิ้นปี่ และมักจะสัมพันธ์กับการกินอาหาร อาการจะดีขึ้น เมื่อรับประทานอาหาร ยาลดกรด อาการมักเป็นๆ หายๆ อาจจะเป็นช่วงแรก ไม่นานแล้วก็หายไป แล้วเป็นใหม่อีกครั้ง  จนกลายเป็นแผลเรื้อรัง บางครั้งอาจมีผลแทรกซ้อน จนทำให้มีเลือดออกจากแผลในกระเพาะอาหาร หรืออาการหนักมาก คือ แผลนั้นทะลุจนเกิดการอักเสบในช่องท้อง ต้องเข้ารับการผ่าตัด ฉุกเฉินก็เป็นได้

ปัจจัยเสี่ยงและสาเหตุของโรคกระเพาะอาหาร

• สาเหตุของการเกิดโรคกระเพาะมีมากมาย แต่เชื่อกันว่า สาเหตุส่วนใหญ่ มักเกิดจากการมีกรดในกระเพาะอาหารมากเกินไป และเยื่อบุกระเพาะอาหารอ่อนแอลง

• สาเหตุที่กระเพาะอาหารมีกรดมากขึ้น เกิดขึ้นเนื่องจากสิ่งต่อไปนี้ กระตุ้นให้กรดหลั่งมาก เช่น เกิดจากความเครียด วิตกกังวล และอารมณ์

• การดื่มแอลกอฮอล์ ได้แก่ เหล้า เบียร์ ยาดอง ชา กาแฟ และน้ำดื่มที่จะทำให้กรดหลั่งออกมามาก

• การสูบบุหรี่ ทำให้เกิดการหลั่งกรดออกมามากจนทำให้เป็นโรคกระเพาะ

• การกินอาหารเผ็ดจัด และเปรี้ยวจัดจากน้ำสมสายชู

• การกินอาหารไม่เป็นเวลา ทำให้กระเพาะเป็นแผล

• มีการทำลายเยื่อบุกระเพาะอาหาร เกิดจากการกินยาแก้ปวด ลดไข้ แก้ปวดกระดูก ปวดกล้ามเนื้อ ยาชุดที่มีแอสไพริน และยาสเตียรอยด์

การป้องกันการเกิดโรคกระเพาะอาหาร

• รับประทานอาหารอย่างช้าๆ เคี้ยวอาหารให้ละเอียด

• ระหว่างรับประทานอาหาร อย่าเคร่งเครียด

• ให้รับประทานอาหารวันละ 3 มื้อ และให้รับประทานอาหารว่างระหว่างมื้อ อย่าให้เกิดภาวะที่หิวมาก หรืออิ่มมากเกินไป

• หลังรับประทานอาหารอย่าเพิ่งนอน ให้นั่ง หรือเดินไป-มา อย่างน้อย 1 ชั่วโมง

• ไม่ควรดื่มนมหรือครีมมากเกินไป เพราะจะทำให้กรดหลั่งมากในกระเพาะอาหาร

• อย่ารับประทานอาหารก่อนนอน 3 ชั่วโมง เพราะอาหารมื้อนั้น จะทำให้กรดหลั่งออกมามากจนเกินไป

• เลือกอาหารที่มีไขมันต่ำ และงดเครื่องดื่มบางอย่าง เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม เครื่องดื่มรสเปรี้ยว เช่น น้ำมะเขือเทศ น้ำมะนาว เป็นต้น

• ยาน้ำลดกรด ควรรับประทานให้ถูก โดยรับประทานยาก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง และหลังอาหาร 3 ชั่วโมง และก่อนนอน

การให้ยารักษาโรคกระเพาะอาหาร ต้องกินยาอย่างถูกต้อง สม่ำเสมอ กินยาให้ครบตามจำนวน และระยะเวลาที่แพทย์กำหนด ส่วนใหญ่ต้องใช้เวลาประมาณอย่างน้อย 4-6 อาทิตย์ แผลจึงจะหาย

การรักษาโรคกระเพาะอาหาร

วิธีการรักษาโรคกระเพาะอาหาร ด้วยการกำจัดต้นเหตุของการเกิดโรค ได้แก่

• กินอาหารให้เป็นเวลา อย่าปล่อยให้ท้องว่างเด็ดขาด

• งดอาหารสเผ็ดจัด เปรี้ยวจัด เค็มจัด

• งดเว้นการกินยา ที่มีผลต่อกระเพาะอาหาร

• งดเว้นการกินยา ที่มีผลต่อกระเพาะอาหาร

• พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่ตึงเครียดมากเกินไป

วิธีการรักษาโรคกระเพาะอาหารด้วยยา ได้แก่

การให้ยารักษาโรคกระเพาะอาหาร ต้องกินยาอย่างถูกต้องสม่ำเสมอ กินยาให้ครบตามจำนวนและระยะเวลาที่แพทย์กำหนด ส่วนใหญ่ต้องใช้เวลาประมาณอย่างน้อย 4-6 อาทิตย์ แผลจึงจะหาย ภายหลังกินยา ถ้าอาการดีขึ้น ห้ามหยุดยา ต้องกินยาต่อจนครบ และแพทย์ต้องแน่ใจว่า แผลในกระเพาะอาหารหายขาดแล้ว จึงจะลดยาได้

ในปัจจุบัน ยาที่ใช้รักษาโรคกระเพาะอาหารแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม คือ

1.ยาลดกรด (antacid)

2.ยาลดการหลั่งกรด (acid-suppressing drugs)

3.ยาปฏิชีวนะ เช่น metronidazole, tetracycline, clarithromycin และ amoxicillin

4.ยาเคลือบกระเพาะ (Stomach-lining protector) เช่น bismuth subsalicylate.sucralfate

วิธีการรักษาโรคกระเพาะอาหารด้วยการผ่าตัด ได้แก่

หากรักษาโรคกระเพาะอาหารด้วยการใช้ยา แล้วอาการไม่ดีขึ้น ก็จำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัด แต่อาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน อาทิ เช่น ไม่สามารถทำให้หยุดเลือดไหลได้ แผลกระเพาะอาหารและล้ำไส้เล็กเกิดการทะลุ และกระเพาะอาหารมีการอุดตัน เป็นต้น