สุขภาวะทางเพศ โรคหนุ่มสาวตั้งครรภ์ก่อนวัยในวัยรุ่น

ประชุมระดับชาติ “สุขภาวะทางเพศ” พบโรคหนุ่มสาวก่อนวัย สาเหตุหนึ่งของตั้งครรภ์ในวัยรุ่น

สภาพสังคมปัจจุบันส่งผลให้การดำรงชีพของครอบครัวไทยจำนวนมากต้องดิ้นรน เพื่อให้สามารถอยู่ในโลกโลกาภิวัฒน์ ประชากรวัยแรงงานต้องเข้าสู่ระบบการทำงานที่เร่งรีบและแข่งขันสูง พ่อแม่ผู้ปกครองต้องทำมาหากินเลี้ยงชีพ เป็นผลให้ครอบครัวไทยส่วนหนึ่งไม่สามารถดูแลเด็กและเยาวชนให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ เยาชนจำนวนมากไม่สามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงของตนเอง เมื่อก้าวเข้าสู่วัยรุ่น และไม่อาจปรับตัวให้เท่าทันสภาพแวดล้อมรอบตัวได้ ประกอบกับไม่มีที่ปรึกษา ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ทำให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงสื่อทุกรูปแบบได้อย่างไร้ขีดจำกัด รวมถึงการกินอยู่ที่ดีขึ้น ทำให้เด็กเติบโตสู่วัยเจริญพันธุ์เร็วขึ้น ทำให้เด็กมีพฤติกรรมทางเพศเร็วขึ้น โดยขาดความรู้ ทำให้เกิดผลกระทบต่อตนเองและคนที่เกี่ยวข้อง

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงได้ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ มูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง (สคส.) มูลนิธิแพธทูเฮลท์ กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี และภาคเครือข่ายกว่า 20 องค์กร ร่วมกันจัด “การประชุมระดับชาติเรื่องสุขภาวะทางเพศ” เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลเป็นแนวทานำไปใช้ในการป้องกัน และแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นของประเทศอังกฤษ สามารถลดอัตราการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นลง 50% ในช่วงเวลา 12 ปี ปัจจัยความสำเร็จอยู่ที่ การเรียนรู้เรื่องความสัมพันธ์และเพศศึกษษอย่างเหมาะสม ตั้งแต่วัยเด็กเล็กในครอบครัว จนถึงในสถานศึกษา และการเข้าถึงบริการคุมกำเนิดได้ง่าย รวมถึงการปรับเปลี่ยนมุมมองของผู้ที่เกี่ยวข้องกับปัญหานี้ โดยเฉพาะผู้ปกครองให้เข้าใจเรื่องสุขภาวะทางเพศและมีทักษะการสื่อสารทางบวก กับวัยรุ่นในเรื่องเพศ โดยผลงานวิจัยทั้งในประเทศอังกฤษและหลายประเทศยืนยัน การได้เรียนรู้เรื่องเพศ และการเข้าถึงบริการคุมกำเนิดไม่ได้กระตุ้นให้วัยรุ่นมีเพศสัมพันธ์ แต่กลับลดการมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่นลงอีกด้วย

โรคหนุ่มสาวก่อนวัย ต้นเหตุเซ็กส์ก่อนวัย และตั้งครรภ์

พ.ท.หญิง พญ.นวพร นำเญจพล แพทย์ประจำกองกุมารเวชกรรม โรงพยาบาลพระมงกฎเกล้า อภิปรายในหัวข้อ “เด็กเป็นหนุ่มสาวก่อนวัยดีหรือไม่ ทำไมต้องรักษา” เผยว่า โรคหนุ่มสาวก่อนวัย นำไปสู่การมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร ซึ่งพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเกิดจากความผิดปกตของฮอร์โมนการเจริญเติบโตที่หลั่งจากสมองจนไปกระตุ้นต่อมเพศ ทำให้สร้างฮอร์โมนเพศที่ผิดปกติจนเด็กมีร่างกายที่โตขึ้น มีลักษณะเป็นหนุ่มสาวเพิ่มขึ้น เช่น ผู้หญิงเริ่มมีหน้าอก ทั้งที่อายุเพียง 8-9 ปี และมีประจำเดือนเร็วขึ้น ส่วนผู้ชายก็จะเริ่มมีอวัยวะเพศเหมือนผู้ใหญ่ แต่ปัญหาคือยังไม่สามารถควบคุมความรู้สึกและอารมณ์ได้ แม้จะมีความพร้อมของร่างกายเป็นผู้ใหญ่ แต่จิตใจยังคงเป็นเด็ก สุดท้ายกล้ายเป็นสาเหตุของการมีเพศสัมพันธ์และตั้งครรภ์ก่อนวัย เนื่องจากไม่สามารถควบคุมหรือป้องกันตนเองให้ปลอดภัยได้ ทั้งจากโรคทางเพศสัมพันธ์ และการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร

ปัจจุบันยังไม่มีการระบุจำนวนผู้เป็นโรคที่แน่ชัด แต่ประมาณการว่า ร้อยละ 2-3 ของเด็กไทยเป็นโรคนี้มากขึ้น ส่วนใหญ่เกิดในเพศหญิง สาเหตุการเกิดโรคเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย อาจเกิดจากสภาพแวดล้อมรอบตัวเด็ก ไม่ว่าจะเป็นสารเคมีปนเปื้อนในอาหารของเล่น แม้แต่นมถั่วเหลือง ซึ่งมีฮอร์โมนเอสโตรเจน ฮอร์โมนที่ร่างกายผลิตในช่วงวัยเจริญพันธุ์สูง ถ้ารับประทานติดต่อกันในปริมาณมากจะทำให้การเจริญเติบโตของเด็กเกิดขึ้นเร็วกว่าปกติ

ผู้ปกครองควรสังเกตว่าเด็กๆ มีพัฒนาการทางร่างกายเร็วหรือไม่ เช่น สูงเร็ว มีหน้าอกหรือประจำเดือนเร็ว ควรสงสัยก่อนว่าเกิดจากความผิดปกติ ไม่ใช่เพราะร่างกายอุดมสมบูรณ์ และพาไปพบแพทย์เพื่อปรึกษาแพทย์ จะได้รู้ว่ามีอะไรผิดปกติ และทำการรักษาหรือดูแลอย่างถูกต้อง

แนะผู้ใหญ่ลดความเข้มงวด เน้นรับฟังสร้างทางเลือกให้เด็ก

เมื่อเกิดปัญหาการมีเพศสัมพันธ์ในวัยรุ่น และการตั้งครรภ์ขึ้น หลายฝ่ายมองว่าเป็นเรื่องที่ไม่ดี รวมถึงโรงเพรียนที่มองว่าเด็กที่ท้องไม่พร้อม เป็นตัวอย่างที่ไม่ดี ทำให้โรงเรียนเสียชื่อเสียง ทำให้เด็กต้องถูกบีบออกจากโรงเรียน ทั้งที่ความจริงระบบการศึกษาเปิดกว้างให้เด็กสามารถเรียนต่อได้ สิ่งที่ผู้ปกครองหรือโรงเรียนต้องทำ คือ ผ่อนคลายมาตรฐานความเข้มงวดลง เพื่อให้เด็กที่ท้องกล้าจะพูดคุยและขอคำปรึกษา เน้นการพูดคุยด้วยความรักและความเข้าใจ

โดย นางพรรณพิมล วิปุลากร รองอธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า มุมมองเรื่องเพศมีมิติบางๆ เรื่องทัศนคติขวางกั้นอยู่ พ่อ แม่ ครู และญาติจะรู้สึกไม่มีทางเลือก เพราะโดนบีบจากสังคม หากแต่ละคนยอมเปิดทัศนคติของตัวเองในเรื่องเพศมากขึ้น ก็จะทำให้มองเห็นทางเลือกอื่นๆ มากขึ้น เน้นความร่วมมือของทุกฝ่าย เพื่อหาทางออกในการแก้ปัญหา อย่าด่วนตัดสินเด็กที่ท้องไม่พร้อมด้วยทัศนคติของตนเอง

สิ่งสำคัญในการป้องกันการตั้งครรภ์คือ อย่าปล่อยให้เด็กวัยรุ่นถูกทอดทิ้ง หรืออยู่ในโลกส่วนตัวมากเกินไป ซึ่งในที่นี้หมายถึง กิจกรรมที่วัยรุ่นเลือกทำ เช่น การเล่นคอมพิวเตอร์ เพราะทำให้วัยรุ่นไม่รู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัว โรงเรน และชุมชน ซึ่งเป็น 3 สถาบันหลักที่ใกล้ชิดกับวัยรุ่นมากที่สุด

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

สำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยทางเสี่ยงทางสุขภาพ (สำนัก 2)