Haijai.com


ตรวจสุขภาพประจำปี จำเป็นจริงหรือ?


 
เปิดอ่าน 3188

ตรวจสุขภาพประจำปี จำเป็นจริงหรือ?

 

 

คุณคิดอย่างไรกับการตรวจสุขภาพ? คำถามนี้มักมีคำตอบยอดนิยม คือ “ก็ดี จะได้รู้สภาพร่างกาย รู้ว่าเราจะเป็นอะไรหรือเปล่า” “ช่วยให้รักษาง่ายและประหยัด ถ้ารู้ว่าเป็นโรคตั้งแต่ในระยะแรกๆ” “โอกาสที่จะรักษาหายมีมากกว่าที่มารู้และรักษาในระยะหลัง” และคำตอบอีกมากมายที่ล้วนเป็นประโยชน์จากากรตรวจสุขภาพ

 

 

แท้จริงแล้วเป้าหมายหลักของการตรวจสุขภาพไม่ใช่เป็นการ “ตรวจหาโรค” หรือค้นหาว่ามีโรคอะไรอยู่ในตัวเราบ้าง ดังที่เข้าใจกันอยู่ในปัจจุบัน แต่ “การตรวจสุขภาพ” คือ การตรวจค้นหาปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค เพื่อจะได้ป้องกันก่อนที่จะเกิดโรค และหากสามารถขจัดได้ก็จะส่งผลให้ไม่ต้องเป็นโรค

 

 

“การตรวจสุขภาพต้องตรวจตอนที่ไม่เจ็บป่วย และไม่ใช่เหวี่ยงแหทำปีละครั้ง เหมือนกับการตรวจเช็ครถยนต์ แต่เป็นการตรวจดูความเสี่ยงที่จะเป็นโรค เพื่อลดความเสี่ยงนั้น โดยควบคู่ไปกับการส่งเสริมสุขภาพด้วย ทุกวันนี้เกิดความเข้าใจผิดและไปเน้นที่การตรวจในห้องปฏิบัติการ แทนที่จะเป็นการส่งเสริมสุขภาพด้วยตนเอง” รศ.นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ ประธานกรรมการมูลนิธิหมอชาวบ้าน และประธานคณะทำงานวิชาการเฉพาะประเด็น “นโยบายการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน” กล่าว

 

 

ตรวจไม่ถูกต้องจะกลายเป็น “โทษมากกว่าคุณ”

 

จากความเข้าใจผิดที่มุ่งแต่การตรวจว่า “เป็นโรค” หรือ “ไม่เป็นโรค” แทนที่จะเป็นการตรวจเพื่อดู “ปัจจัยเสี่ยง” บวกกับการตื่นตัวและตื่นกลัวของสังคม จึงทำให้สถานพยาบาลหลายแห่งแม้แต่ภาครัฐให้บริการจัดโครงการตรวจสุขภาพภายใต้กลยุทธ์การตลาดแบบ ลด แลก แจก แถม หรือแบบเข้าแถมตรวจเป็นชุด (package) เป็นจุดขาย เพียงแค่การซักประวัติ ค้นหาปัจจัยเสี่ยงเพียงเล็กน้อย ซึ่งหากผู้ใช้บริการไม่เข้าใจถึงวัตถุประสงค์และผลที่ออกมาอย่างถ่องแท้แล้ว ก็อาจทำให้เจ็บตัว เสียสุขภาพจิต และสร้างเสริมพฤติกรรมที่ส่งผลร้ายต่อสุขภาพได้ ดังกรณี “ผลบวกลวง” และ “ผลลบลวง”

 

 

รศ.นพ.สุรเกียรติ กล่าวว่า “ผลลบลวง” คือ “เป็นโรคแล้ว แต่ตรวจบอกว่าปกติ ก็จะก่อให้เกิดความประมาท ไม่ปรับปรุงตัวเพื่อป้องกันโรค”  ตัวอย่างเช่น คนสูบบุหรี่ไปเอกซเรย์ปอดแล้วผลเป็นปกติ ก็ยังสูบบุหรี่ต่อไปหรืออาจจะสูบหนักขึ้น เท่ากับเป็นการสร้างเสริมพฤติกรรมหเลวร้ายยิ่งขึ้น

 

 

นอกจากนี้ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการตรวจพบโรค ตั้งแต่ระยะต้นอยู่หลายประการ โดยเฉพาะโรคมะเร็ง เช่น มีข้อมูลว่า โรคมะเร็งอวัยวะหนึ่งหากตรวจพบในระยะที่ 1 (แรก) แล้วได้รับการรักษา พบว่ามีอัตราการรอดชีวิตที่ระยะ 5 ปี ร้อยละ 80 และหากตรวจพบในระยะที่ 4 (สุดท้าย) พบว่ามีอัตราการรอดชีวิตที่ระยะ 5 ปี ร้อยละ 10 ซึ่งข้อมูลดังกล่าว อาจไม่ได้หมายความว่า การตรวจพบโรคมะเร็งระยะที่ 1 จะมีประโยชน์ต่อผู้ป่วยมากกว่าการตรวจพบเมื่อมีอาการแล้ว

 

 

เนื่องจากประการแรกเกี่ยวข้องกับระยะเวลาการดำเนินโรค หากโรคมะเร็งดังกล่าวมีการดำเนินโรคจากระยะที่ 1 ไปจนถึงระยะที่ 4 ใช้เวลานานมาก เช่น 20 ปี ข้อมูลดังกล่าวข้างต้นอาจหมายความว่า ผู้ที่ตรวจพบโรคมะเร็งดังกล่าวในระยะที่ 1 จำนวนถึงร้อยละ 20 ที่เสียชีวิตในระยะ 5 ปี แต่ถ้าไม่ได้รับการตรวจพบหรือไม่ได้รับการรักษา ผู้ป่วยจำนวนร้อยละ 20 ดังกล่าว อาจไม่เสียชีวิตหรือยังไม่มีอาการเลยก็ได้

 

 

ปัจจุบันมีโรคมะเร็งเพียง 3 อวัยวะเท่านั้นที่มีผลการวิจัยที่แสดงว่า การตรวจพบรอยโรคตั้งแต่ระยะต้น โดยเฉพาะการตรวจพบรอยโรคก่อนมะเร็งแล้วให้ผลประโยชน์ต่อผู้ป่วยเหนือกว่าการตรวจพบระยะที่มีอาการแล้ว ได้แก่ โรคมะเร็งปากมดลูก โรคมะเร็งเต้านม และโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ทำนองเดียวกัน ยังมีโรค/ภาวะอื่น (ที่ไม่ใช่โรคมะเร็ง) ที่ได้รับการพิสูจน์ว่าหากตรวจพบภาวะดังกล่าวตั้งแต่ระยะต้นแล้ว จะส่งผลดีให้แก่ผู้รับการตรวจคือ ทำให้มีชีวิตยืนยาวขึ้น ลดการเจ็บป่วยแทรกซ้อน ความพิการ และสร้างเสริมคุณภาพชีวิต ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคอ้วน สายตาผิดปกติ เป็นต้น

 

 

“การโหมกระแสโฆษณาทำให้คนวิ่งเข้าไปใช้บริการตรวจสุขภาพเพราะกลัว โดยเฉพาะคนเมืองที่เข้าถึงข้อมูลได้ง่าย เมื่อไม่รู้เท่าทันก็ไปใช้บริการเกินความจำเป็น ขณะที่คนที่จำเป็นต้องตรวจสุขภาพก็ไม่สามารถเข้าถึงได้ ดังนั้น จึงต้องมีนโยบายที่ออกมาเป็นวาระแห่งชาติ เพื่อส่งเสริมให้คนที่ต้องตรวจได้ตรวจอย่างทั่วถึงและเบรกคนที่ใช้เกินความจำเป็นออกไป”

 

 

นโยบายการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ


ระบบหลักประกันสุขภาพของไทยประกอบด้วย 3 กองทุน คือ

 

 

1.สวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ สามารถรับบริการตรวจสุขภาพตามชุดสิทธิประโยชน์ได้ 16 รายการ

 

 

2.กองทุนประกันสังคม ไม่ได้รับสิทธิ์ประโยชน์ที่ชัดเจน มีเพียงกำหนดอย่างกว้างๆ ให้นายจ้างจัดให้มีการตรวจตามปัจจัยเสี่ยง ทำให้ผู้ประกันตนต้องแบกรับค่าใช้จ่ายเองหากต้องการตรวจสุขภาพตามที่ตนเองเห็นควร

 

 

3.กองทุนหลักประกันสุขภาพทั่วหน้า มีการสนับสนุนการตรวจค้นหามะเร็งปากมดลูก ภาวะซึมเศร้า กลุ่มโรคเมตาบอลิก และเฮชไอวี แต่ก็ไม่ได้ครอบคลุมถึงความจำเป็นในการตรวจสุขภาพของประชาชนทั้งหมด

 

 

มีรายงานที่น่าสนใจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ พบว่ามีประชาชนที่อยู่ในข่ายได้รับสิทธิทั้ง 3 ระบบ ขอรับบริการตรวจสุขภาพเพิ่มเติมจากปี 2552 จำนวน 821,319 คน คิดเป็นค่าใช้จ่าย 1,510 ล้านบาท หรือเฉลี่ย 1,839 บาท/คน และในปี 2554 มีจำนวน 545,017 คน คิดเป็นค่าใช้จ่าย 2,263 ล้านบาท หรือเฉลี่ย 4,153 บาท/คน ซึ่งตัวเลขดังกล่าวสะท้อนว่า การขอรับบริการมีอัตราที่ลดลงร้อยละ 33.64 แต่กลับมีค่าใช้จ่ายฉลี่ยต้อคนเพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 125

 

 

“จะเห็นว่ากลุ่มที่ได้รับสิทธิมาก ก็มีการใช้บริการที่เกินจำเป็น ขณะที่ระบบประกันสังคมจะมุ่งเน้นที่การรักษาเมื่อเป็นโรคแล้ว นี่คือความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงบริการ ดังนั้น จึงควรที่จะผลักดันให้มีหน่วยงาน เข้ามากำกับดูแลทั้งเชิงนโยบายเพื่อสร้างเสริมให้ประชาชนมีสุขภาพดีถ้วนหน้า และเป็นมาตรฐานที่สามารถยึดถือเป็นแบบอย่างที่ถูกต้องได้”

 

 

การตรวจสุขภาพจึงไม่ควรเป็นบริการที่ให้เฉพาะกลุ่มหรือคนที่มีโอกาสเข้าถึงเท่านั้น แต่ต้องรวมถึงประชาชนตั้งแต่รากหญ้าไปจนถึงยอดหญ้า ให้มีโอกาสได้รับบริการขั้นพื้นฐานเท่าเทียมกัน ดังนั้น จึงต้องมีคณะทำงานระดับชาติเป็นผู้วางนโยบายให้สามารถขับเคลื่อนได้ ทั้งนี้เพื่อป้องกันผลกระทบจากภาระทางเศรษฐกิจที่อาจเกิดจากการตรวจสุขภาพ และลดความเสี่ยงจากการตรวจสุขภาพที่เกินจำเป็นนั่นเอง

 

 

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.)

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





สิวอุดตันเกิดจาก สิวฮอร์โมน คอลลาเจน สิวไขมัน สิวหัวแข็ง AviClear AviClear Laser สิวไต สิวเสี้ยน หน้าขาวใส หน้าแพ้สาร สิวข้าวสาร หน้าใสไร้สิว หน้าไหม้แดด สิวหัวขาว หน้าแห้ง อาการนอนกรน วิธีลดไขมันทั้งตัว ผิวขาว ผิวหน้า ผู้หญิงนอนกรน หน้ากระจ่างใส วิธีลดไขมันในร่างกาย หน้าเนียนใส หน้าเนียน หน้าหมองคล้ำเกิดจาก กดสิวใกล้ฉัน กดสิวเสี้ยน กดสิว หน้าใส สิวอุดตัน หน้าหมองคล้ำ สิวอักเสบ สิว สิวหัวช้าง หน้าขาว สิวขึ้นคาง สิวผด ครีมลดรอยสิว วิธีแก้การนอนกรนผู้ชาย แก้อาการนอนกรนผู้หญิง วิธีลดหน้าท้องแบบเร่งด่วน Sculpsure ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความน่ารู้ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความรักษาอาการนอนกรน บทความ Morpheus บทความ Coolsculpting บทความโปรแกรมดูแลผิวหน้า ข่าวและกิจกรรม romrawin รมย์รวินท์ Plinest Pico หลุมสิว เลเซอร์ฝ้า เลเซอร์ฝ้า กระ IV Weight Loss Thermage Body Pico Laser ราคา สิว กลืนบอลลูนราคา วิธีลดน้ำหนัก วิธีแก้อาการนอนกรน อาการนอนกรน บทความโปรแกรมรักษาอาการนอนกรน เลเซอร์รีแพร์ ดึงหน้าที่ไหนดี ผ่าตัดดึงหน้าราคา Thermage FLX ผ่าตัดดึงหน้า ดึงหน้าราคา ผ่าตัดดึงหน้าที่ไหนดี ดึงหน้า vs ร้อยไหม ศัลยกรรมดึงหน้าราคา เครื่องสลายไขมันด้วยความเย็น Ultraformer MPT ราคา ลดเซลลูไลท์ ฟิลเลอร์แก้มตอบราคา CoolSculpting vs Emsculpt ลดน้ำหนัก วิธีสลายไขมัน สลายไขมัน Alexandrite Laser Dynamic Tech Morpheus Pro สารเติมเต็ม ฟิลเลอร์แท้ ฟิลเลอร์ปลอม เลเซอร์ขนหน้าอก Coolsculpting vs Coolsculpting Elite Morpheus8 ราคา สลายไขมันด้วยความเย็นราคา สลายไขมันด้วยความเย็น ฟิลเลอร์ใต้ตาราคา ดึงหน้า Ultherapy Prime vs Ulthera SPT IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม Coolsculpting Fit Firm Emsculpt Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex