Haijai.com


ความผิดปกติในการนอน


 
เปิดอ่าน 4521

ความผิดปกติในการนอน

 

 

การนอนหลับเป็นสิ่งที่สำคัญต่อการดำรงชีวิต โดยพบว่า 1 ใน 3 ของชีวิตคนเราใช้ไปกับการนอนหลับ และการนอนนี้เองยังสร้างได้ทั้งความสุขและความทุกข์ให้กับชีวิต โดยผู้ที่มีปัญหาการนอนที่ผิดปกติจะส่งผลเสียต่อทั้งด้านอารมณ์สมองและร่างกาย ได้อย่างมาก

 

 

การนอนหลับปกติ

 

วงจรของการนอนหลับแบ่งกว้างๆ ได้เป็น 2 ระยะ ได้แก่ ระยะการนอนหลับที่ไม่มีการกลอกตาอย่างเร็ว (NREMS: non-rapid eye movement sleep) และระยะการนอนหลับที่มีการกลอกตาอย่างเร็ว (REMS: rapid eye movement sleep) เมื่อคนเราเริ่มนอน คลื่นสมองจะเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ระยะ NREM ก่อน โดยในระยะนี้จะเป็นภาวะสงบ คลื่นสมองมีการทำงานน้อยลง อัตราการเต้นของหัวใจและการหายใจจะช้าลง อาจพบการขยับตัวได้บ้าง และต่อมาสมองก็จะเริ่มเข้าสู่ระยะที่เรียกว่า REM ซึ่งในระยะนี้สมองและร่างกายจะมีการเปลี่ยนแปลงไปจากระยะ NREM อย่างชัดเจน ได้แก่ สมองจะมีการทำงานที่มากขึ้นมีการเต้นของหัวใจและการหายใจที่เร็วขึ้น ในขณะที่กล้ามเนื้อส่วนใหญ่ของร่างกายจะอยู่ในสภาพอัมพาตไม่สามารถขยับได้ แต่จะมีการกลอกตาไปมาอย่างรวดเร็ว ในเพศชายอาจพบอวัยวะเพศแข็งตัวได้ในระยะนี้ โดยวงจรการนอนหลับจะเริ่มจาก NREM และเข้าสู่ระยะ REM และหลังจากนั้นจะย้อนกลับมาเป็น NREM และสลับไปมาจนถึงเวลาตื่น

 

 

ระยะเวลาในการนอนหลับของคนเราจะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงอายุ เด็กทารกจะเป็นช่วงที่ต้องการการนอนมากที่สุด หลังจากนั้นปริมาณการนอนจะมีแนวโน้มลดลงเรื่อยๆ โดยในทารกแรกเกิดอาจจะใช้เวลาส่วนใหญ่ในแต่ละวันไปกับการนอนมากถึง 18 ชั่วโมง ส่วนวัยผู้ใหญ่จะต้องการการนอนเฉลี่ยเพียง 7-8 ชั่วโมงต่อวัน อย่างไรก็ตามคนบางส่วนอาจจะต้องการการนอนที่มากกว่าหรือน้อยกว่านี้ เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและไม่ง่วงนอน โดยแบ่งเป็น

 

 

 กลุ่มนอนน้อย (short sleeper) คนกลุ่มนี้ต้องการนอนเพียง 5-6 ชั่วโมงต่อวันก็เพียงพอ สามารถทำงานได้ และรู้สึกว่านอนพอ

 

 

 กลุ่มนอนยาว (long sleeper) คนกลุ่มนี้ต้องการการนอนมากกว่า 12 ชั่วโมงในหนึ่งคืนถึงจะเพียงพอ

 

 

ปริมาณความต้องการนอนเฉลี่ยต่อวันตามช่วงอายุ

 

ช่วงอายุโดยเฉลี่ย
ปริมาณความต้องการนอนเฉลี่ยต่อวัน

ทารกแรกเกิด – 1 ปี

14-18 ชั่วโมง

อายุ 1-3 ปี

12-15 ชั่วโมง

อายุ 3-5 ปี

11-13 ชั่วโมง

อายุ 5 ปี – วัยรุ่น

9-11 ชั่วโมง

วัยผู้ใหญ่ – ผู้สูงอายุ

7-8 ชั่วโมง

 

 

ความผิดปกติในระยะเวลาของการนอน (Dyssomnia)

 

ความผิดปกติในเรื่องการนอนสามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ ความผิดปกติในระยะเวลาของการนอน (Dyssomnia) และความผิดปกติของพฤติกรรมในขณะนอน (Parasomnia) ในนี้จะกล่วถึงความผิดปกติประเภทแรกก่อน

 

 

ความผิดปกติในระยะเวลาของการนอน จะเป็นความผิดปกติของระยะเวลาและคุณภาพของการนอนหลับ โดยพบได้ 2 แบบ คือ นอนไม่หลับ (Insomnia) กับนอนหลับมากเกินไป (hypersomnia) ซึ่งอาการที่พบได้บ่อยที่สุด จะเป็นเรื่องของการนอนไม่หลับ

 

 

กลุ่มนอนไม่หลับ (Insomnia Disorder)

 

ภาวะนอนไม่หลับ หมายถึง การที่ผู้ป่วยมีปัญหาในการเริ่มต้นหลับโดยต้องใช้เวลานานถึงจะหลับได้ หรือไม่สามารถนอนหลับได้ต่อเนื่องมีผลให้หลับๆ ตื่นๆ หรือตื่นเร็วกว่าที่ตั้งใจไว้ และไม่สามารถนอนต่อได้ พบภาวะนี้ได้บ่อยมาก (ประมาณร้อยละ 10 ในบุคคลทั่วไป) ผลเสียจากการนอนไม่หลับที่เด่นชัดคือ การทำงานของสมองมีปัญหาทำให้สมาธิไม่ดี ความจำแย่ลง การตัดสินใจช้าลง รวมถึงพูดติดขัด ผิดๆ ถูกๆ มากขึ้น และในระยะยาวยังส่งผลต่อสุขภาพกาย ทำให้ร่างกายเป็นโรคอื่นๆ ได้ง่ายอีกด้วย

 

 

สาเหตาของภาวะนอนไม่หลับอาจจะมาจาก

 

1.โรคทางด้านจิตเวช เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด ประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ที่นอนไม่หลับเกิดจากสาเหตุนี้ เนื่องจากอาการนอนไม่หลับเป็นอาการหนึ่งพบได้ในโรคซึมเศร้า (depression) และกลุ่มโรควิตกกังวล (anxiety disorder)

 

 

2.โรคทางกาย การใช้ยาหรือสารเสพติด เป็นสาเหตุที่พบได้รองลงมา คือผู้ป่วยมีโรคทางกายบางอย่างที่ทำให้นอนหลับไม่สนิท เช่น มีอาการปวด มีโรคทางสมองที่รบกวนการนอน หรือเกิดจากการใช้ยาหรือสารเสพติดบางอย่าง เช่น ยาบ้า สุรา เป็นต้น

 

 

3.ไม่พบสาเหตุ (primary insomnia) กลุ่มนี้คือการที่ผู้ป่วยมีอาการนอนไม่หลับ โดยที่ตรวจไม่พบสาเหตุใดๆ ที่ชัดเจน

 

 

การรักษาภาวะนอนไม่หลับ ต้องเริ่มจากการสร้างสุขลักษณะการนอนที่ดี อันได้แก่

 

 พยายามเข้านอนและตื่นในเวลาเดียวกันทุกวัน

 

 ไม่นอนในเวลากลางวัน หรือถ้าเลี่ยงไม่ได้ก็ไม่ควรนอนเกินกว่า 1 ชั่วโมง เพราะยิ่งนอนกลางวันมาก ก็จะทำให้กลางคืนหลับยากยิ่งขึ้น

 

 งดสารกระตุ้นประสาททุกชนิด เช่น ชา กาแฟ หากจำเป็นต้องดื่ม ก็ไม่ควรดื่มหลังจากเที่ยงวัน

 

 ออกกำลังกายสม่ำเสมอทุกวัน แต่ไม่ควรออกกำลังกาย 4 ชั่วโมงก่อนเวลานอน เพราะจะทำให้ตื่นตัวและหลับยากยิ่งขึ้น

 

 งดอาหารหนักก่อนเวลาเข้านอน แต่ก็ไม่ควรปล่อยให้หิวมากก่อนเวลานอน ซึ่งหากหิวจริงๆ ควรรับประทานเพียงอาหารเบาๆ เท่านั้น

 

 จัดห้องนอนให้เงียบ สบาย อากาศถ่ายเท ไม่มีสิ่งรบกวน

 

 หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่กระตุ้นให้เกิดความตื่นเต้น หรือตื่นตัวก่อนเวลาที่จะนอน เช่น ดูหนังที่ตื่นเต้นมากๆ หรือเปิดเพลงร็อคเสียงดัง

 

 ลุกจากที่นอนทันทีเมื่อตื่นตอนเช้า ไม่นอนแช่บนเตียงนานๆ

 

 หลีกเลี่ยงการขบคิดปัญหาต่างๆ ที่เครียดและจริงจังช่วงก่อนเข้านอน

 

 เมื่อเข้านอนไปสักระยะแล้วยังนอนไม่หลับ ให้เปลี่ยนอิริยาบถ ด้วยการลุกไปทำอย่างอื่นที่ไม่เร้ามากสักระยะ เช่น อ่านหนังสือ เปิดเพลงเบาๆ โดยไม่ต้องเปิดไฟสว่างมาก และเมื่อรู้สึกง่วงก็ค่อยกลับมานอนใหม่

 

 

อย่างไรก็ตามถ้าทำการปรับสุขนิสัยแล้วการนอนยังไม่ดีขึ้น หรือมีอาการอย่างอื่นที่ทำให้สงสัยว่าภาวะนอนไม่หลับมาจากโรคทางด้านจิตเวชหรือโรคทางกาย ควรไปพบแพทย์ ซึ่งอาจจะมีการสั่งยาเพื่อรักษาภาวะนี้ ยาที่ใช้รักษาอาจแบ่งเป็น 3 กลุ่มหลักๆ ได้แก่

 

 

1.กลุ่มยาคลายกังวล เป็นยาในกลุ่ม benzodiazepine ตัวอย่างยาในกลุ่มนี้ ได้แก่ lorazepam, diazepam และ clonazepam ยาถูกเรียกว่ายาคลายกังวลเพราะตัวยามีฤทธิ์ช่วยลดอาการวิตกกังวลได้ และยังมีฤทธิ์ทำให้ง่วงนอนด้วย จึงสามารถใช้ในกรณีนอนไม่หลับได้ ยากลุ่มนี้จัดเป็นยาออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทและเป็นยาควบคุม แพทย์ต้องเป็นคนสั่งจ่ายยาเท่านั้น ไม่สามารถหาซื้อเองได้ (นอกจากซื้อแบบผิดกฎหมาย)

 

 

2.กลุ่มยานอนหลับ ยาในกลุ่มนี้คือยาใช้เพื่อช่วยเรื่องนอนไม่หลับเพียงอย่างเดียว ไม่มีฤทธิ์คลายกังวลตัวอย่างยาในกลุ่มนี้ เช่น zolpidem และ melatonin ข้อดีของยาในกลุ่มนี้คือ ไม่ค่อยพบเรื่องของการติดยา และมีผลข้างเคียงน้อย ยา zolpidem ถือว่าเป็นยาค่อนข้างใหม่ และเป็นยาออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท จึงเป็นยาควบคุมเช่นกัน ส่วน melatonin ในต่างประเทศถูกจัดว่าเป็นอาหารเสริม ทำให้สามารถซื้อได้ทั่วไปตามร้านขายยา และเป็นยาที่แนะนำให้ใช้สำหรับการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ แต่ในประเทศไทยยังไม่ค่อยมีขายสักเท่าไหร่

 

 

3.ยาอื่นๆ ยากลุ่มนี้จริงๆ คือ ยาที่ใช้รักษาภาวะอื่น แต่เนื่องจากมีฤทธิ์ง่วงนอนด้วย ทำให้บางครั้งสามารถนำมาใช้เพื่อช่วยเรื่องการนอนด้วย ทำให้บางครั้งสามารถนำมาใช้เพื่อช่วยเรื่องการนอนได้ เช่น ยา trazodone และ mirtazapine (ยาต้านเศร้า) หรือ chlorpheniramine-CPM (ยาแก้แพ้) เป็นต้น

 

 

การใช้ยานอนหลับนั้น ควรใช้ขนาดน้อยที่สุด และใช้ในระยะสั้นๆ หากจำเป็นต้องใช้ในระยะยาว ควรหยุดยาเป็นช่วงๆ หรือใช้เฉพาะเมื่อนอนไม่หลับเท่านั้น ไม่ควรใช้ติดต่อกันทุกวันไปเรื่อยๆ และการใช้ยาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ ซึ่งจะทำให้เกิดอันตรายน้อย ในขณะที่การซื้อยานอนหลับรับประทานเอง ทำให้เกิดอันตรายได้มาก

 

 

กลุ่มนอนหลับมากเกินไป (Hypersomnia)

 

ความปกติในกลุ่มนี้พูดง่ายๆ คือ ผู้ป่วยจะมีการนอนหลับที่มากเกินปกติ แม้ว่าผู้ป่วยจะนอนมากกว่า 7-8 ชั่วโมง ก็ยังไม่พอ ทำให้ปลุกตื่นยาก ตื่นมาก็จะงัวเงียเป็นเวลานาน และมักจะต้องนอนกลางวันบ่อยๆ โดยภาวะนอนหลับมากเกินไปนี้ พบได้น้อยมาเมื่อเทียบกับภาวะนอนไม่หลับ โดยพบเพียงไม่เกินร้อยละ 1 ของคนทั่วไป โรคที่พบบ่อยว่าเป็นสาเหตุให้เกิดภาวะนี้ ได้แก่ โรคลมหลับ (narcolepsy) และการหยุดหายใจขณะนอนหลับ เป็นต้น

 

 

นพ.ธรรมนาถ เจริญบุญ

จิตแพทย์

(Some images used under license from Shutterstock.com.)





สิวอุดตันเกิดจาก สิวฮอร์โมน คอลลาเจน สิวไขมัน สิวหัวแข็ง AviClear AviClear Laser สิวไต สิวเสี้ยน หน้าขาวใส หน้าแพ้สาร สิวข้าวสาร หน้าใสไร้สิว หน้าไหม้แดด สิวหัวขาว หน้าแห้ง อาการนอนกรน วิธีลดไขมันทั้งตัว ผิวขาว ผิวหน้า ผู้หญิงนอนกรน หน้ากระจ่างใส วิธีลดไขมันในร่างกาย หน้าเนียนใส หน้าเนียน หน้าหมองคล้ำเกิดจาก กดสิวใกล้ฉัน กดสิวเสี้ยน กดสิว หน้าใส สิวอุดตัน หน้าหมองคล้ำ สิวอักเสบ สิว สิวหัวช้าง หน้าขาว สิวขึ้นคาง สิวผด ครีมลดรอยสิว วิธีแก้การนอนกรนผู้ชาย แก้อาการนอนกรนผู้หญิง วิธีลดหน้าท้องแบบเร่งด่วน Sculpsure ลดไขมันในร่างกาย วิธีลดไขมัน ลดไขมันต้นขา สลายไขมันหน้า ไตรกลีเซอไรด์ เซลลูไลท์ วิธีแก้นอนกรน ลดไขมัน Coolsculpting ทำกี่ครั้ง Sculpsure กับ Coolsculpting นอนกรนเกิดจาก Morpheus8 สลายไขมันหน้าท้อง วิธีลดพุงผู้หญิงเร่งด่วน 3 วัน Body Slim ลดไขมันทั้งตัว วิธีลดพุงผู้ชาย Morpheus8 กับ Ulthera ลดพุงเร่งด่วน วิธีลดไขมันต้นขา ลดพุง ดูดไขมัน วิธีลดหน้าท้อง สลายไขมันด้วยความเย็น คอเลสเตอรอล วิธีลดไขมันหน้าท้อง ไขมัน วิธีลดพุงผู้หญิง Coolsculpting Elite CoolSculpting vs Emsculpt วิธีลดพุง สลายไขมันต้นขา ลดไขมันหน้าท้อง นวดสลายไขมัน ผลไม้ลดความอ้วน ลดน้ำหนักเร่งด่วน อาหารคลีน กินคลีนลดน้ำหนัก ลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน กินคีโต วิธีลดความอ้วนเร็วที่สุด อาหารลดความอ้วน วิธีลดน้ำหนักแบบเร่งด่วน วิธีลดน้ำหนัก กระชับสัดส่วน ลดความอ้วนเร่งด่วน ผลไม้ลดน้ำหนัก อาหารเสริมลดความอ้วน วิธีลดความอ้วน เมนูลดความอ้วน วิธีการสลายไขมัน ลดความอ้วน สลายไขมัน ลดน้ำหนัก สูตรลดน้ำหนัก Exilis Elite Thermage Body ออฟฟิศซินโดรม Inbody Vaginal Lift Morpheus Pro Oligio Body IV Drip Emsella เลเซอร์นอนกรน Indiba ปากกาลดน้ำหนัก Emsculpt CoolSculpting บทความน่ารู้ บทความกระชับสัดส่วนรูปร่าง บทความดูแลรูปร่างและสุขภาพ บทความรักษาอาการนอนกรน บทความ Morpheus บทความ Coolsculpting บทความโปรแกรมดูแลผิวหน้า ข่าวและกิจกรรม romrawin รมย์รวินท์ Plinest Pico หลุมสิว เลเซอร์ฝ้า เลเซอร์ฝ้า กระ IV Weight Loss Thermage Body Pico Laser ราคา สิว กลืนบอลลูนราคา วิธีลดน้ำหนัก วิธีแก้อาการนอนกรน อาการนอนกรน บทความโปรแกรมรักษาอาการนอนกรน เลเซอร์รีแพร์ ดึงหน้าที่ไหนดี ผ่าตัดดึงหน้าราคา Thermage FLX ผ่าตัดดึงหน้า ดึงหน้าราคา ผ่าตัดดึงหน้าที่ไหนดี ดึงหน้า vs ร้อยไหม ศัลยกรรมดึงหน้าราคา เครื่องสลายไขมันด้วยความเย็น Ultraformer MPT ราคา ลดเซลลูไลท์ ฟิลเลอร์แก้มตอบราคา CoolSculpting vs Emsculpt ลดน้ำหนัก วิธีสลายไขมัน สลายไขมัน Alexandrite Laser Dynamic Tech Morpheus Pro สารเติมเต็ม ฟิลเลอร์แท้ ฟิลเลอร์ปลอม เลเซอร์ขนหน้าอก Coolsculpting vs Coolsculpting Elite Morpheus8 ราคา สลายไขมันด้วยความเย็นราคา สลายไขมันด้วยความเย็น ฟิลเลอร์ใต้ตาราคา ดึงหน้า Ultherapy Prime vs Ulthera SPT IPL เลเซอร์ขนแขน YAG Laser Diode Laser ไฮยาลูรอน ฟิลเลอร์น้องชายอันตรายไหม ฉีดสิว Emtone 1 week 1 Kilo ลดน้ำหนัก กลืนบอลลูน Exo Hair Reborn หลังฉีดฟิลเลอร์คาง ดูดไขมัน ดึงหน้า ตาสองชั้น ทำตาสองชั้น เสริมจมูก ยกคิ้ว เสริมหน้าอก บทความศัลยกรรม วีเนียร์ บทความทันตกรรม Coolsculpting Fit Firm Emsculpt Coolsculpting Elite บทความลดน้ำหนัก ดีท็อกลำไส้ EIS BIO SCAN ICELAB IV DRIP ดริปวิตามิน บทความดูแลสุขภาพ Vaginal Lift P-SHOT O-Shot บทความสุขภาพเพศ Meso Hair LLLT ปลูกผมด้วยแสงเลเซอร์ ปลูกผมผู้ชาย ปลูกผมสำหรับผู้หญิง ปลูกผมถาวร ปลูกผม FUE ปลูกผม รักษาผมร่วง บทความรักษาผมร่วง ผมบาง บทความดูแลเส้นผม เลเซอร์รักแร้ขาว เลเซอร์ขน เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนน้องสาว เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บิกินี่ เลเซอร์ขนบราซิลเลี่ยน เลเซอร์ขนขา เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์รักแร้ กำจัดขนถาวร เลเซอร์ขน บทความเลเซอร์กำจัดขน เลเซอร์รอยสิว Pico Laser Pico Majesty Pico Majesty Laser Reepot Laser Reepot บทความโปรแกรมหน้าใส NCTF 135 HA Rejuran Belotero Glassy Skin Juvederm Volite Gouri Exosome Harmonyca Profhilo Skinvive Sculptra vs ฟิลเลอร์ Sculptra บทความ Sculptra Radiesse บทความ Radiesse บทความฉีดหน้าใส UltraClear AviClear Laser AviClear Accure Laser Accure บทความโปรแกรมรักษาสิว ฟิลเลอร์คอ ฟิลเลอร์ปรับรูปหน้า ฟิลเลอร์มือ ฟิลเลอร์หน้าใส ฟิลเลอร์ร่องแก้มราคา ฟิลเลอร์ยกหน้า ฟิลเลอร์หลุมสิว หลังฉีดฟิลเลอร์กี่วันหายบวม หลังฉีดฟิลเลอร์ หลังฉีดฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ยกมุมปาก ฟิลเลอร์ปากกระจับ ฟิลเลอร์ปาก 1 CC ฟิลเลอร์จมูกราคา ฟิลเลอร์กรอบหน้า ฟิลเลอร์ที่ไหนดี ฟิลเลอร์น้องสาวกี่ CC ฟิลเลอร์ราคา ฟิลเลอร์จมูก ฟิลเลอร์ยี่ห้อไหนดี ฟิลเลอร์แก้มส้ม ฟิลเลอร์แก้มตอบ ฟิลเลอร์น้องชาย ฟิลเลอร์น้องสาว ฟิลเลอร์คาง ฟิลเลอร์ขมับ ฟิลเลอร์หน้าผาก ฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ปาก ฟิลเลอร์ร่องแก้ม ฟิลเลอร์ บทความฟิลเลอร์ ฉีดโบลดริ้วรอยหางตา ฉีดโบหางตา ฉีดโบลิฟกรอบหน้า ฉีดโบหน้าผาก ฉีดโบยกมุมปาก ฉีดโบปีกจมูก ฉีดโบลดริ้วรอยระหว่างคิ้ว ฉีดโบลดริ้วรอยใต้ตา ฉีดโบลดกราม ฉีดโบรักแร้ ฉีดโบลดริ้วรอย ดื้อโบลดริ้วรอย บทความโบลดริ้วรอย Volnewmer Linear Z ยกมุมปาก Morpheus Morpheus8 ลดร่องแก้ม Ultraformer III Ultraformer MPT Emface Hifu ยกกระชับหน้า Ultherapy Prime Ulthera Thermage FLX BLUE Tip Thermage FLX Oligio บทความยกกระชับใบหน้า ร้อยไหมหน้าเรียว ไหมหน้าเรียว ร้อยไหมเหนียง ไหมเหนียง ร้อยไหมยกหางตา ไหมยกหางตา Foxy Eyes ร้อยไหมปีกจมูก ไหมปีกจมูก ร้อยไหมกรอบหน้า ไหมกรอบหน้า ร้อยไหมร่องแก้ม ไหมร่องแก้ม ร้อยไหมก้างปลา ไหมก้างปลา ร้อยไหมคอลลาเจน ไหมคอลลาเจน ร้อยไหมจมูก ร้อยไหม บทความร้อยไหม Apex